Saskia Noort combineert in haar nieuwe boek spanning met ouder worden. 'Je ziet vrouwen van 50 alleen als oma of irritante buurvrouw'
In dit artikel:
Saskia Noort komt met Adem, een literaire thriller die spanning koppelt aan onderwerpen die haar persoonlijk raken: ouder worden, de overgang en de positie van vrouwen midden in hun leven. Oorspronkelijk werkte ze aan een tv-serie over een toxische relatie binnen een mediaconcern, maar de onthullingen rond programma’s als The Voice haalden dat scenario in. Toen de serie bovendien moeilijk te verkopen bleek, herschreef ze het materiaal tot een roman.
De hoofdpersoon Marieke is een bijna vijftigjarige, succesvolle schrijfster: gescheiden, een dochter die het huis uitgaat en plotseling overspoeld door de aandacht van de charmante acteur Harry. De relatie toont hoe kwetsbaar zelfs ogenschijnlijk geëmancipeerde vrouwen kunnen zijn als het om liefde, het lichaam en veroudering gaat. Noort contrasteert Marieke’s onzekerheid met mannen die makkelijk op hun carrière terugkijken en zichzelf vieren; die tegenstelling loopt als een rode draad door het boek. Noort verwerkt herkenbare scènes — onder meer een gênante facetime-onderbreking tijdens een ziekenhuisbezoek — en mengt haar vertrouwde thrillerelementen met een meer columnistachtige, luchtigere toon zodat er ook ruimte is voor humor.
Persoonlijke ervaringsankers geven het verhaal extra geloofwaardigheid. Noort (1967) woont al twintig jaar in Amsterdam en vertelt hoe ze recent een date afbrak toen bleek dat de man nog getrouwd was — een ervaring die rechtstreeks in het boek terugkeert. Ook haar eigen worsteling met lichamelijke klachten en een langdurige blaasontsteking die samenhing met de overgang speelt een rol: aanvankelijk werd ze bekritiseerd omdat ze zei niet veel last van de overgang te hebben, waarna ze zelf ontdekte hoeveel vrouwen wél ernstig lijden en hoe langzaam oplossingen soms gevonden worden; hormonen brachten uiteindelijk verlichting. Dat persoonlijke inzicht leidt tot een genadeloze beschrijving van overgangsklachten in Adem.
Noort signaleert ook een breed maatschappelijk probleem: in Nederland ontbreken vaak serieuze series over vrouwen van vijftig; ze verschijnen vooral als oma of als irritante bijfiguur. Bij pogingen een serie over deze levensfase te maken stuitte ze op seksistische reacties en een gebrek aan geloof in het publiek. Dat frustreerde haar, maar maakte ook duidelijk waarom ze het verhaal als boek moest vertellen. Inmiddels hebben zich kopers gemeld voor de filmrechten.
Biografische achtergrond komt kort terug: Noort groeide op in Bergen als dochter van fotografen, begon als journalist en brak in 2003 door met Terug naar de kust. Sindsdien schreef ze meerdere succesvolle titels (De eetclub, Nieuwe buren, Stromboli) en verkocht ze samen zo’n 3,5 miljoen boeken; veel werk werd verfilmd of bewerkt voor theater. In haar werk zoekt ze steeds kleine vernieuwingen; in Adem zocht ze de mix tussen haar columnstijl en haar thrillers.
Thematisch bevat het boek ook familiedynamiek en mentale worsteling: Marieke probeert de band met haar ex goed te houden, raakt in rouw wanneer haar dochter vertrekt en draagt opgepotte boosheid die door therapie letterlijk moet worden losgelaten (een scène met een honkbalknuppel en kussens). Noort zet herkenbare situaties neer — van de last van mantelzorg voor een problematisch familielid tot de veranderende gesprekken tussen vriendinnen die nu vooral over kwalen en doktersbezoek gaan — en laat zien hoe persoonlijke én culturele taboes rond ouder worden vrouwen treffen.
Adem is daarmee meer dan een spannende plot; het is een verhaal over zichtbaarheid, schaamte en de alledaagse wapenfeiten van vrouwen rond de vijftig. Noort balanceert persoonlijke eerlijkheid met verhalende vaart en geeft een stem aan ervaringen die in Nederlandse drama en televisie nog te weinig worden belicht.