Samenwerking niet altijd noodzaak, toch blijven bijna alle combilijsten CU-SGP bestaan
In dit artikel:
Partijvoorzitter Marco Vermin noemt het positief dat vrijwel alle lokale combinatielijsten van ChristenUnie (CU) en SGP intact blijven, waardoor het aantal opgeheven samenwerkingen dit seizoen minder sterk is gedaald dan bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen. In enkele gemeenten is er wél verandering: in Soest beëindigde de CU de samenwerking vanwege toenemende meningsverschillen, onder meer over zondagsrust en lhtbi-zaken; de SGP ging daar een opmerkelijke alliantie aan met de seculiere BurgerBelangen Soest. In Lisse kwam geen gezamenlijke lijst tot stand omdat de lokale CU geen verkiesbare kandidaten had; de SGP stapt zelfstandig in de race, maar beide partijen houden de deur open voor hernieuwde samenwerking in 2030. In Enkhuizen doen beide partijen helemaal niet mee omdat ze geen voldoende kandidaten vonden.
Nationaal stuurt het CU-bestuur kritischer aan op zelfstandige deelname: de voorkeur ligt bij lijsten onder eigen partijkleur en er worden trainingen gegeven om lokaal CU-profiel te versterken. Toch pakken lokale afwegingen vaak zwaarder uit. In de helft van de gemeenten zou de CU of beide partijen los van elkaar zetels kunnen halen, maar in vier plaatsen (Hendrik-Ido-Ambacht, Lopik, Sliedrecht en Zuidplas) vormt de gecombineerde CU-SGP-fractie de grootste partij. Lokale bestuurders noemen praktische redenen voor voortzetting: grotere kans op zetels, deelname aan het college en het leveren van wethouders. Jan Dorst (CU Hendrik-Ido-Ambacht) benadrukt dat landelijke lijnen niet als strikte regels gelden: waar samenwerking werkt, blijft die welkom. In Lopik koos men in 2022 juist bewust voor samenwerking om als tegenstander van een voorgenomen gemeentelijke fusie meer invloed te hebben; die samenwerking is sindsdien voortgezet.
Vermin benadrukt dat, hoewel de landelijke CU zelfstandigheid aanmoedigt, men lokale afwegingen respecteert: „We verplichten niet tot samenwerking met de SGP.” Landelijke verschillen tussen beide partijen wegen lokaal vaak minder zwaar, waardoor persoonlijke verhoudingen en strategische belangen bepalend blijven voor wel of niet samen optrekken.