Ruzie met Japan duurt voort: China stelt topoverleg uit
In dit artikel:
Het geplande topoverleg tussen China, Japan en Zuid-Korea is voorlopig geschrapt, aldus een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken: de noodzakelijke voorwaarden voor een ontmoeting ontbreken. De breuk hangt samen met een conflict tussen Peking en Tokio dat deze maand escaleerde nadat de Japanse premier Sanae Takaichi suggereerde dat een Chinees militair optreden tegen Taiwan voor Japan een existentiële bedreiging zou zijn en onder bepaalde omstandigheden Japan militair zou kunnen reageren.
Als reactie heeft China een breed pakket tegenmaatregelen ingezet. Naast een negatief reisadvies werden duizenden vliegtickets geannuleerd en zijn alle vluchten op twaalf routes geschrapt. Ook zijn importen van diverse Japanse producten, met name vis en zeevruchten, stopgezet en werden handelsbesprekingen over de heropening van vleesexporten afgebroken. Culturele uitwisselingen en studentenmobiliteit werden ontmoedigd; China zet zowel overheidsinstanties als staatsbedrijven in om druk op Japan uit te oefenen.
De spanningen hebben ook een militaire dimensie gekregen: bewapende Chinese kustwachtvaartuigen verschenen bij de omstreden Senkaku-eilanden en er zou een Chinese drone zijn waargenomen bij het Japanse eiland Yonaguni, dicht bij Taiwan. Tokio lijkt voorlopig niet mee te geven; de Japanse defensieminister zei dat plannen voor het stationeren van raketten volgens schema lopen en dat de versterking van de capaciteiten bedoeld is ter verdediging.
Peking voert daarnaast een binnenlandse informatiecampagne om het thema van een heroplevend Japans militarisme te benadrukken, waarbij in staatsmedia een directe lijn wordt gelegd met het Japanse koloniale verleden. Daarmee hoopt de regering nationale verontwaardiging en steun voor het harde beleid te mobiliseren — steun die nodig kan zijn zodra economische tegenmaatregelen ook Chinese consumenten en bedrijven raken, aangezien Japan na de VS en Zuid-Korea een van China’s belangrijkste handelspartners is.
Op het diplomatieke front stuurde China haar VN-ambassadeur Fu Cong een brief naar secretaris-generaal Guterres met verwijten aan Japan en de eis tot terughalen van Takaichi’s uitspraken; Tokio noemde die aantijgingen onaanvaardbaar en hield vast aan zijn inzet voor vrede. Takaichi zei op de G20 in Zuid-Afrika wel open te staan voor dialoog, maar zij blijft erbij dat Japan helder moet blijven in zijn statements. De relatie tussen de twee landen blijft daardoor gespannen, met zowel economische als veiligheidsgevolgen voor de regio.