Russische ruimtevaart onder druk door kapot platform: 'Reparatie duurt maanden'
In dit artikel:
Tijdens een Sojoez-lancering vanaf Bajkonoer vorige week is een mobiel onderhoudsplatform rond de lanceertoren naar beneden gevallen en in de vlamkuil beland. De raket zelf vertrok succesvol naar het ISS, maar het incident heeft het lanceercomplex onbruikbaar gemaakt omdat dat platform essentieel is voor het lanceerklaar maken van motoren en dus voor zowel bemande Sojoez- als bevoorradingsvluchten met Progress.
Roskosmos geeft weinig details over de oorzaak; foto’s op sociale media lieten experts aan dat het onderhoudsplatform vlak vóór de lancering normaal ingeschoven en vergrendeld moet worden achter een metalen scherm. Kenners vermoeden dat ofwel de vergrendeling faalde, of het platform niet goed was vastgezet, waarna de krachten bij de lancering het gevaarte uit zijn beschermde positie sloegen. Het systeem had ruim zestig jaar zonder incidenten gewerkt.
Schattingen voor herstel lopen sterk uiteen: optimistische inschattingen noemen enkele maanden, pessimisten spreken over anderhalf tot twee jaar of zelfs tot drie jaar. Analisten wijzen erop dat de bouw van vergelijkbare constructs in Vostotsjny en Frans-Guyana circa twee jaar kostte, maar een noodreparatie zou dit kunnen verkorten. Toch lijkt een simpele noodreparatie twijfelachtig gezien de omvang van de schade; een constructie van meerdere tonnen die van vijf verdiepingen hoogte is gevallen, kan volgens specialisten niet meer veilig gebruikt worden voor bemande vluchten.
De gevolgen zijn direct: de geplande Progress-lancering op 21 december, bedoeld om voorraden en feestelijke pakketten naar het ISS te brengen, dreigt vertraging op te lopen. Ook de Sojoez-vlucht die voor juli gepland staat, is onzeker. Uitwijk naar andere lanceerplaatsen is lastig: Plesetsk is te noordelijk, Vostotsjny niet geschikt voor bemande lanceringen en Frans-Guyana is door sancties niet beschikbaar. Een mogelijke, maar politiek gevoelige optie zou zijn hulp van buitenlandse partners — bijvoorbeeld China — in te roepen om reparaties te versnellen.
Roskosmos stelt dat reserveonderdelen paraat zijn en herstel “in de nabije toekomst” zal plaatsvinden, maar externe experts signaleren een diepere malaise in de Russische ruimtevaartsector. Nederlandse ruimtevaartingenieur Erik Laan vat de toestand kernachtig samen als zorgelijk; collega-specialisten waarschuwen dat zonder snelle en degelijke reparatie crew-rotaties en bevoorrading van het ISS vanuit Rusland langdurig verstoord kunnen blijven.