Rusland vraagt VS om opheldering over 'hervatten kernproeven'
In dit artikel:
Rusland eist opheldering van de Verenigde Staten nadat president Trump vorige week zei dat de VS "onmiddellijk" zouden beginnen met kernproeven om gelijk te staan met andere kernmachten. Die uitspraak wekt verwarring: de VS voert al meer dan dertig jaar geen kernproef meer uit en Rusland niet sinds 1991; alleen Noord-Korea test nog kernwapens.
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zegt onduidelijkheid over of Trump doelde op tests van raketten met nucleaire lading of op daadwerkelijke kernexplosies. Als reactie gaf president Poetin woensdag het ministerie van Defensie de opdracht voorstellen te doen voor het hervatten van kernproeven. Rusland zegt zich hiertoe gedwongen te voelen door de “tegenstrijdige signalen” uit Washington.
De aankondigingen vallen in een periode van toenemende spanningen tussen Moskou en Washington. Overleg tussen Trump en Poetin in Alaska bleef zonder resultaat, een geplande top in Boedapest ging niet door, en de VS voerde twee weken geleden sancties in tegen Russische oliemaatschappijen om druk te zetten om de aanvalsoorlog in Oekraïne te beëindigen. Analisten waarschuwen dat onduidelijke uitspraken en machtsvertoon het risico op escalatie vergroten: Trump zou onvoorzichtig en spelonkerige signalen afgeven die Poetin kan uitbuiten.
Tegelijkertijd toonde Rusland recentelijk nieuw nucleair materieel. Deze week rapporteerde Moskou een succesvolle test van de nucleair aangedreven onderwaterdrone Poseidon, een wapen met een beoogd bereik van circa 10.000 km dat volgens Russische media een grote golf en radioactieve wolk kan veroorzaken. Daarnaast werden tests gemeld van de kruisraket Burevestnik (die volgens Rusland nucleaire vervuiling achterlaat) en de raket Orenistik, die eveneens een kernkop kan dragen.
Volgens Bob Deen van Clingendael is het doel van dit Russische machtsvertoon dubbel: het Westen eraan herinneren dat Rusland een kernmacht is, en afschrikken tegen verdere wapenleveranties en troepensteun aan Oekraïne, zoals langeafstandsraketten. Ook speelt bezorgdheid over Amerikaanse defensie-initiatieven mee, zoals het kostbare Golden Dome-luchtafweersysteem dat de VS wil ontwikkelen tegen ballistische en hypersonische dreigingen.
Uit Washington kwamen intussen relativerende signalen: minister Wright (energie), verantwoordelijk voor kernproeven, noemde de bedoelde activiteiten eerder systeemtests dan nucleaire explosies. Deskundigen benadrukken echter dat woorden alleen al de dreiging concreter maken en dat onduidelijke communicatie in een gespannen klimaat gevaarlijk kan uitpakken.