Rusland dreigt met harde afwijzing Europees vredesplan: „Voorstel op het eerste gezicht niet constructief"
In dit artikel:
Hoewel Washington en Kyiv positief reageerden op een Europees tegenvoorstel voor een vredesregeling, blijft daadwerkelijke vrede ver weg. Maandagavond sprak Dan Driscoll — een hoge civiele functionaris van het Amerikaanse ministerie van Defensie — uren met leden van de Russische delegatie in Abu Dhabi en zou hen dinsdag opnieuw ontmoeten om het vredesproces te versnellen; ook gesprekken met Oekraïense vertegenwoordigers staan gepland, meldde een Amerikaanse bron aan CBS News.
Het nieuwe plan, dat volgens de Financial Times teruggebracht is tot circa negentien punten, is nog niet volledig openbaar. Wel is duidelijk dat het Amerikaanse uitgangspunt aanzienlijk is aangepast: het Oekraïense leger zou in vredestijd tot ongeveer 800.000 manschappen mogen tellen (waar de VS eerder 600.000 bepleitten). Verder zou de huidige frontlijn als startpunt dienen bij besprekingen over eventueel grondgebied, terwijl Washington aanvankelijk bereid was bepaalde gebieden vooraf aan Rusland toe te kennen. Oekraïne krijgt in het tegenvoorstel Amerikaanse veiligheidsgaranties in de geest van artikel 5 van het NAVO-verdrag, en de deur naar mogelijk NAVO-lidmaatschap blijft opengeduwd.
De bijeenkomst in Genève vorige week werd door Washington positief beoordeeld; tegelijk drukte het Witte Huis opnieuw op een snelle sluiting van een akkoord met Moskou, een stap die president Poetin zag als een potentiële basis voor een oplossing. Dat eerdere Amerikaanse voorstel — dat voor Kyiv neerkwam op substantiële concessies zoals het afstaan van de Donbas, het afzien van NAVO-lidmaatschap en geen NAVO-troepen op Oekraïens grondgebied — zou Rusland een politieke winst hebben bezorgd zonder grote militaire successen.
Toch is overeenstemming verre van zeker. Het Kremlin liet via buitenlandadviseur Joeri Oesjakov weten dat het plan “volledig onconstructief” zou zijn, en bondgenoten zijn verdeeld: Hongarije dringt aan op steun voor het plan, terwijl K. Starmer wel vooruitgang ziet maar nog obstakels noemt. Wat Driscolls gesprekken met de Russen opleveren is onduidelijk; Moskou heeft tot nu toe niet aangegeven bereid te zijn grote concessies te doen. De Duitse bondskanselier Friedrich Merz noemde een doorbraak deze week onwaarschijnlijk.