RTL-debat: anderhalve week voor de verkiezingen wordt de toon wat harder
In dit artikel:
Het tweede RTL-debat van de campagne, ongeveer anderhalve week voor de verkiezingen, liep in Rotterdam uit op een felle confrontatie tussen D66-leider Rob Jetten en GroenLinks-PvdA-voorman Frans Timmermans over de zorg. Timmermans beschuldigde Jetten ervan onwaarheden te spreken toen die stelde dat er ruimte blijft om nieuwe medicijnen — bijvoorbeeld tegen kanker — in het basispakket te laten opnemen. Volgens doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) had D66 echter aangegeven geen nieuwe behandelingen aan het basispakket te willen toevoegen, wat op termijn honderden miljoenen tot miljarden euro’s zou besparen (circa 500 miljoen in vijf jaar, tot 7,7 miljard op langere termijn). Jetten hield vol dat nieuwe medicatie altijd toegevoegd moet kunnen worden en verweet Timmermans paniek te zaaien.
De discussie spitste zich toe op stijgende zorgkosten, het eigen risico en selectieve vergoeding. In het verkiezingsprogramma belooft GroenLinks-PvdA het eigen risico af te schaffen, maar bij de CPB-doorrekening koos die partij voor halvering; D66 houdt het maximum op 385 euro per jaar en pleit voor gerichte compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten in plaats van een algemene verlaging, uit vrees voor langere wachtlijsten door grotere zorgvraag.
Ook het asielvraagstuk leverde vonken op. VVD-leider Dilan Yesilgöz richtte zich op CDA’er Henri Bontenbal en beschuldigde hem van het frustreren van strenge asielwetten; Bontenbal wees erop dat het CDA in de Kamer tegen bepaalde onderdelen stemde, vooral tegen het strafbaar stellen van hulp aan illegalen. Over arbeidsmigratie bestond opvallend veel overeenstemming: alle partijen wilden uitbuiting, slechte huisvesting en dakloosheid onder arbeidsmigranten aanpakken. SP-leider Jimmy Dijk keerde zich tegen jarenlange passiviteit, terwijl Yesilgöz en het CDA toegaven dat de markt dit probleem niet oploste; JA21 opperde zelfs aanscherping van vrij verkeer binnen de EU, maar concrete uitvoerbaarheid bleef onduidelijk.
Het debat betrof de zes partijen die het hoogst in de peilingen staan; PVV-leider Geert Wilders was afwezig, waardoor SP’er Dijk een plek kreeg en dit met een knipoog begroette.