Rob Jetten haalt uit naar VVD en BBB: "Samenwerking is doodlopende weg, stikstofcrisis kost 15 miljard per jaar"

donderdag, 23 oktober 2025 (17:06) - Dagelijkse Standaard

In dit artikel:

Met nog minder dan een week tot de verkiezingen op 29 oktober haalde D66-kopstuk Rob Jetten in een WNL-interview fel uit naar de VVD en de BoerBurgerBeweging (BBB). Hij noemde hun samenwerking een “doodlopende weg” en hield die partijen verantwoordelijk voor wat hij aanduidde als “15 miljard euro schade per jaar” door de stikstofcrisis en het uitblijven van klimaatactie. De aanval is duidelijk gemikt op rechtse en centrumrechtse kiezers die VVD en BBB in de peilingen aantrekken.

Jetten’s toon wijkt af van zijn eerdere positionering als optimistische, redelijke politicus; hij kiest nu explicieter de confrontatie met de rechterflank. Met het cijfer van 15 miljard wil hij het debat verschuiven van meningsverschillen naar economische consequenties: volgens D66 zouden gemiste groeimogelijkheden en kosten voor natuurcompensatie jaarlijks miljarden schelen door vertraagde stikstof- en klimaatmaatregelen.

Critici bestrijden echter de hardheid van die bewering. Het bedrag is gebaseerd op D66-berekeningen en aannames uit Brussel, zeggen tegenstanders, en weinig op geobjectiveerde praktijkgegevens. Voor veel boeren, bouwbedrijven en transportondernemers wordt de pijn juist gezien als direct resultaat van snel ingevoerd beleid dat productie lamlegt. De BBB antwoordde eerder dat de echte schade volgens hen niet van stikstofregels komt, maar van bureaucratie uit Den Haag.

Politiek gezien probeert Jetten twee partijen die zich tot hetzelfde kiezersveld richten als één blok neer te zetten: de VVD met een zakelijke profilering en de BBB als vertegenwoordiger van boeren en platteland. Dat kan D66 helpen zich als voortgangspartij te positioneren, maar het is ook risicovol: de retoriek kan kiezers buiten de Randstad vervreemden en de indruk wekken dat D66 meer met modellen en morele frames bezig is dan met de concrete problemen van mensen die hoge energierekeningen en bedrijfsbeperkingen ervaren.

De controverse onderstreept grotere thema’s in de campagne: de spanningen tussen klimaat- en stikstofbeleid enerzijds en economische en sociale gevolgen voor sectoren als landbouw, bouw en transport anderzijds. Waar D66 de nadruk legt op langetermijntransities en Europese regels, spreken tegenstanders van bestuurlijke fouten en onnodige schade door regulering en bureaucratie.

Kortom: Jetten’s uitlatingen zijn zowel een strategische campagnezet als een symptoom van de verhitte polarisatie rond klimaat- en stikstofbeleid in Nederland. De discussie blijft draaien om wie de rekening betaalt — beleidsmakers die inzetten op transitie of burgers en bedrijven die de directe gevolgen ervaren — en hoe geloofwaardig politieke claims over kosten en schade aantoonbaar zijn vóór de stembusgang.