Respons: vechtsport als pedagogisch instrument tegen pesten en groepsdruk

In dit artikel:

Veel scholen in Nederland, zowel in het primair als voortgezet onderwijs, ondervinden problemen met pesten en groepsdruk. Als reactie hierop is de interventie "Respons" ontwikkeld, die een op vechtsport gebaseerde pedagogische aanpak biedt om leerlingen te helpen bij het omgaan met deze uitdagingen. De interventie, die gericht is op een breed scala van leerlingen — van basisschoolkinderen tot mbo-studenten — combineert traditionele vechtsportprincipes met moderne pedagogische visies.

Het programma omvat zeven lessen waarin leerlingen leren weloverwogen, proportioneel en oplossingsgericht te reageren op situaties van pesten en agressie. Deze lessen worden aangeboden binnen schoolcontexten, buurtsport activiteiten en vechtsportclubs. Onder leiding van combifunctionarissen en vechtsporttrainers worden leerlingen gestimuleerd om samen problemen op te lossen en hun sociale vaardigheden te versterken.

Wouter Schols, programmamanager van het Nederlands Instituut voor Vechtsport en Maatschappij (NIVM), benadrukt het belang van plezier en samenwerking in de lessen. Het programma is niet alleen een reactie op pestgedrag maar ook bedoeld om positieve emoties en grenzen aan te leren. De pedagogische aanpak gericht op fysieke weerbaarheid en sociale competenties blijkt effectief, met positieve feedback van leerlingen die aangeven dat ze sterker in hun schoenen staan en beter hun grenzen leren aan te geven.

In Friesland wordt Respons momenteel uitgevoerd op tientallen basisscholen en voortgezet onderwijs instellingen, en de betrokken docenten ervaren de lessen als waardevol en aanpasbaar aan de behoeften van hun leerlingen. De groeiende populariteit van vechtsporten biedt een kans voor deze interventie om breder ingezet te worden, met als doel de creatieve en sociale vaardigheden van jongeren te vergroten.