Reeks 'Basisschool Balder' legt pijnpunten Brussels onderwijs bloot: "Wie aan schooljaar begint, zou zich tot het einde moeten engageren"
In dit artikel:
De vierdelige documentaire Basisschool Balder (vanaf 1 september, 21.25 uur op VRT MAX) volgt een Brusselse lagere school die hard wordt getroffen door het lerarentekort. Balder ligt in Sint-Gillis, vlak bij Brussel-Zuid, en valt op doordat bijna geen enkele leerling Nederlands als thuistaal heeft. In april moest de school een derdeklas sluiten: ouders ontvingen de boodschap dat hun kinderen voor de laatste twee maanden van het schooljaar elders les zouden krijgen — een ingrijpende maatregel die de reportage in beeld brengt en verklaart.
De reeks laat zien hoe achtereenvolgende wissels van leerkrachten leerachterstanden bij de oudste leerlingen veroorzaakten, hoe beperkte speelruimte spanningen opstookte en hoe veel kinderen thuis met zware verantwoordelijkheden kampen wanneer ouders ziek zijn. Het nieuwe schoolteam begint enthousiast aan het jaar, maar krijgt halverwege te maken met personeelsverloop: leerkrachten vertrekken soms naar scholen dichter bij huis, waardoor continuïteit onmogelijk wordt.
Balder maakt deel uit van GO! Scholengroep Brussel. Die koepel kampt momenteel met een tekort van 54 voltijdse leraren voor 42 brusselse kleuter- en lagere scholen. Directrice Laura Mertens waarschuwt dat zelfs een gemotiveerd team zonder reserves snel kan instorten en hoopt dat de documentaire gediplomeerde leerkrachten zal aantrekken. Jurgen Wayenberg, algemeen directeur van GO! Scholengroep Brussel, pleit ervoor dat wie aan een schooljaar begint zich voor een langere periode engageert; tijdelijke krachten kunnen immers snel vertrekken (opzegtermijnen verschillen sterk).
Beide bestuurders leggen ook voorstellen op tafel: een Brusselpremie om werk in uitdagende scholen aantrekkelijker te maken — vergelijkbaar met een structurele toelage van 8% die in Nederland bestaat — en strengere afspraken rond inzetbaarheid. Mertens uit daarnaast kritiek op het Vlaamse en Brusselse beleid: zij zegt dat haar verzoeken om steun vaak onbeantwoord bleven en dat politieke stilstand projecten en buurtveiligheid belemmert.
De school concludeert dat de sluiting van de derdeklas, hoe pijnlijk ook, uiteindelijk de beste oplossing was voor de betrokken kinderen omdat zij op andere scholen weer onderwijs kregen. Balder werkt verder onder het jaarthema ‘groeien en bloeien’, met de ambitie om leerlingen en personeel te laten vooruitgaan ondanks de structurele uitdagingen.