Ramp dreigt voor VVD, prominenten proberen kalmte uit te stralen: 'Partij kan tegen stootje'
In dit artikel:
De VVD heeft zich na een moeizame zomer voorbereid op de laatste weken voor de Kamerverkiezingen: de partijkampt met dalende peilingen en afnemend vertrouwen in lijsttrekker Dilan Yesilgöz, maar wil naar buiten toe kalmte en eenheid uitstralen. Met nog ongeveer acht weken tot de stembusgang in Den Haag is besloten de vertrouwensvraag rond Yesilgöz niet op het aankomende verkiezingscongres te laten behandelen.
De zogenaamde "Douwe Bob-rel" heeft intern veel stof doen opwaaien en draagt zichtbaar negatief bij aan het imago van Yesilgöz, maar meerdere prominente VVD’ers blijven haar onvoorwaardelijk steunen. Oud-bestuurders en bewindslieden, waaronder Ivo Opstelten, Frans Weisglas en Eric Wiebes, benadrukken publiekelijk dat Yesilgöz de partij moet en kan blijven leiden. Tegelijkertijd zijn er signalen van onvrede: oud-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff uitte openlijke kritiek op haar handelen in die kwestie, en er is onderhuids wrijving over de koers en communicatie.
De peilingen zetten de VVD terug tot rond vijftien zetels, reden voor bezorgdheid en voor strategische herpositionering. De partij bouwt lijsttrekkerzonet op met jonge bewindsmannen als Eelco Heinen (Financiën), Ruben Brekelmans (Defensie) en Vincent Karremans (Economische Zaken) die als mogelijke opvolgers of ‘kroonprinsen’ gezien worden mocht Yesilgöz na de verkiezingen ruimte moeten maken. Karremans wordt intern soms als 'arrogant' bestempeld, maar staat desondanks hoog op de kandidatenlijst.
In de campagne verschuift de VVD haar focus: in plaats van zich alleen tegen links te profileren wordt nu expliciet concurrentie gezocht bij het CDA en lijsttrekker Henri Bontenbal, die in recente peilingen boven de VVD staat. VVD-politici richten zich op beleidskritiek, onder meer rond het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek en voorstellen om defensie financieel anders te laten bijdragen. Sommige partijleden verwachten dat het CDA-electoraat kan verzwakken door gebrek aan een vast team onder Bontenbal.
Een belangrijke onopgeloste interne vraag is of de VVD, net als bij de PVV, de deur naar PvdA/GL definitief moet sluiten. De partij is verdeeld: conservatieve vleugels willen duidelijkheid en frictieloos blokkeren, terwijl ervaren politici zoals Wiebes en Weisglas waarschuwen dat uitsluiting niet per se verstandig of onvermijdelijk is. Er wordt ook gesproken over de mogelijkheid dat de VVD, bij een teleurstellende uitslag, periode in de oppositie zou moeten gebruiken om te herbronnen — niet als wens, maar als reële optie.
Vooruitkijkend moet het congres volgens invloedrijke VVD’ers het 'liberale familiegevoel' herstellen en de aandacht leggen op behaalde successen. De dominante boodschap onder oud- en zittende politici is om de komende weken vooral het eigen verhaal te versterken en zo kansen te herstellen in aanloop naar de verkiezingen.