Radiohead klinkt als die net iets slimmere, gevoelige vriend - aan wie je je kunt optrekken
In dit artikel:
Radiohead is deze week na een jarenlange afwezigheid weer live terug, met een korte Europese tour die in Madrid van start ging. Na zeven jaar zonder optredens en bijna een decennium sinds nieuw studiowerk trekken de vijf Oxfordshire-muzikanten een serie residenties: telkens vier uitverkochte avonden in Madrid, Bologna, Londen, Kopenhagen en Berlijn — shows die recensenten al als subliem en een groot genoegen bestempelden.
De hernieuwde aandacht komt niet alleen door de tour: vorig jaar kreeg het 28 jaar oude ‘Let Down’ via TikTok onverwacht veel nieuwe luisteraars, onder wie tieners. Thom Yorke reageerde daar laconiek op: “Wat had je gedacht?”, waarmee hij suggereerde dat de sombere melodieën resoneren met een jongere generatie die veel met depressieve gevoelens worstelt.
Muzikaal blijft Radiohead vooral bekend om een melancholische, vaak zwaarmoedige signatuur die tegelijk troost biedt. Hun geluid ontwikkelde zich sterk sinds de vroege gitaren van Pablo Honey (1993) en The Bends (1995) — met de doorbraakhit ‘Creep’ als dubbelzinnig visitekaartje — naar het monumentale, vervreemdende OK Computer (1997). Daarna maakte de groep een radicale overstap naar elektronica op Kid A (2000) en Amnesiac (2001), en vervolgde met politieke en experimentele varianten op Hail to the Thief (2003), het warme In Rainbows (2007), de gefragmenteerde The King of Limbs (2011) en het samengestelde A Moon Shaped Pool (2016). Door die veelzijdigheid kan Radiohead net zo goed ambient, bossanova, jazzachtige ritmes als dystopische elektronica brengen — een reikwijdte die hen zelfs in recensies met Wagner deed vergelijken vanwege hun ambitie en emotionele diepgang.
Wie meer van hetzelfde wil ontdekken kan buiten de band om te rade gaan: Thom Yorkes soloalbums en Atoms for Peace (met onder anderen Flea) benadrukken het elektronische palet; The Smile (Yorke, Jonny Greenwood en Tom Skinner) biedt een uitgebeende, punky-jazzy interpretatie van Radioheads DNA; en Jonny Greenwoods filmcomposities tonen vaak een vintage-Radiohead-sfeer, met ritmische, ambigue pianopartijen als hoogtepunt. Voor een korte, indringende ervaring is de Paul Thomas Anderson-registratie van ‘Present Tense’ op YouTube een aanrader: een intieme setting van Yorke, Greenwood en een drumcomputer die het melancholische, escapistische hart van de band treffend samenvat.