'Psycholoog die van afstand Trump publiekelijk diagnosticeert, gaat veel te ver'

In dit artikel:

Dr. Vittorio Busato waarschuwt dat psychologen die publieke figuren zonder persoonlijk onderzoek van een psychiatrische stoornis beschuldigen, de beroepsregels overtreden. Als voorbeeld noemt hij het etiket ‘narcistische psychopaat’ dat soms op afstand op Donald Trump wordt geplakt; dergelijke diagnostiek vereist volgens hem directe observatie en toestemming van de onderzochte persoon.

Busato wijst op twee hoofdproblemen: methodologische onbetrouwbaarheid (je kunt geen valide diagnose stellen op basis van mediafragmenten) en ethische schendingen (het risico op stigmatisering en misbruik van expertise in het publieke debat). Dergelijke uitspraken ondermijnen bovendien het vertrouwen in de professie en kunnen aanleiding geven tot tuchtrechtelijke maatregelen volgens de geldende beroepscodes voor psychologen.

Tegelijk erkent hij dat deskundigen wel een rol kunnen spelen in maatschappelijke discussies, mits ze binnen kaders blijven: toelichten van psychopathologische concepten, signaleren van gedragskenmerken zonder een formele diagnose te stellen, en nadruk leggen op de beperkingen van wat uit publieke bronnen af te leiden valt. Busato pleit voor terughoudendheid en voor het handhaven van professionele standaarden, zodat psychologisch woordvoerderschap informatief blijft zonder de ethische grenzen te overschrijden.

Contextueel past zijn kritiek in een bredere internationale discussie (vergelijkbaar met de zogenaamde Goldwater-regel) over wanneer en hoe geestelijke gezondheidsprofessionals publiek mogen spreken over de geestelijke gesteldheid van bekende personen. De kernboodschap: deskundigheid mag bijdragen aan het publieke debat, maar niet door diagnoses te stellen die op afstand niet verantwoord zijn.