Provincietop: boeren zonder stikstofreductie moeten vergunning verliezen in 2035
In dit artikel:
Ina Adema, commissaris van de Koning in Noord‑Brabant en voorzitter van het Interprovinciaal Overleg (IPO), stelt in de talkshow Sven op 1 voor om per 2035 vergunningen in te trekken van bedrijven die niet voldoen aan de vereiste stikstofreductie. Doel is het doorbreken van het huidige “stikstofslot” in Nederland: alleen zo wil ze zekerheid geven dat de uitstoot daadwerkelijk daalt en dat vergunningverlening voor andere activiteiten — zoals woningbouw — weer mogelijk wordt.
Adema benadrukt dat er te lang is vertrouwd op beloften en op innovatie alleen. Onderzoeksresultaten van Wageningen tonen volgens presentator Sven Kockelmann aan dat technische oplossingen niet altijd de verwachtte winst opleveren; Adema zegt dat innovatie belangrijk is, maar dat de overheid daarnaast harde maatregelen nodig heeft om het einddoel te halen.
In het IPO‑voorstel staat een reductiepercentage genoemd in de orde van 42–46 procent; Kockelmann noemde in de uitzending een hogere marge (49 procent) als voorbeeld van de consequenties. Adema nuanceert dat nieuw kabinet en berekeningen nog kunnen schuiven, maar dat intrekking van vergunningen de ultieme handhaafbare consequentie moet zijn als doelen in 2035 niet gehaald zijn. Ze voegt eraan toe dat het streven is zo min mogelijk boeren in die situatie te krijgen.
Een complicerende factor is dat aanpassingen of vergroening van bedrijven tijdelijk extra stikstofuitstoot kunnen vragen en daarom zelf weer vergunningen nodig maken. Adema zegt dat daarom een “totaalpakket” nodig is: een samenhangende aanpak waarmee de totale stikstofdeken daalt en die ruimte biedt voor tijdelijke vergunningverlening tijdens transities.
Het IPO‑voorstel beoogt twee dingen tegelijk: dwingender eisen om de uitstoot omlaag te krijgen en meer rechtszekerheid voor vergunningverlening in andere sectoren. Voor boeren betekent het voorstel een duidelijke deadline en mogelijk verlies van bedrijfsvergunningen wanneer reductiedoelen over ruim tien jaar niet zijn gehaald.