Problemen stoppen niet bij de grens, dus bekijkt Europe Close Up ze vanuit drie landen
In dit artikel:
Regionale media uit Nederland, Duitsland en Oostenrijk maken samen het tv-programma Europe Close Up om problemen in grensstreken zichtbaar te maken en te laten zien dat deze uitdagingen geen grenzen kennen. In de afleveringen — deels Nederlands, deels Duits — belichten lokale redacties projecten en knelpunten aan weerszijden van de grens: waterschaarste voor boeren in Noordrijn-Westfalen en de Achterhoek, bosbranden in Limburg, en overstromingsrisico’s langs de Emscher kwamen in de eerste uitzending voorbij.
Het initiatief is een coproductie van STUDIO 47 en ems TV (Duitsland), Tirol TV (Oostenrijk) en REGIO8 en Omroep Venlo (Nederland). Iedere omroep leverde drie reportages, waardoor elke aflevering meerdere regionale invalshoeken combineert. De serie wordt mede gefinancierd via het EU-programma Information Measures for the EU Cohesion Policy, bedoeld om Europese steun zichtbaar te maken en burgers meer aansluiting bij Europese samenwerking te geven. Voor subsidie moest elk onderwerp aansluiten bij thema’s uit het cohesiebeleid, zoals klimaat, rampenbescherming, groene energie of plattelandsleven.
Eindredacteur Thijs Pennings (Omroep Venlo) en freelancejournalist Eveline Zuurbier (REGIO8) benadrukken dat de EU-koppeling de journalistieke onafhankelijkheid niet in de weg zat: journalisten bepaalden zelf welke nieuwswaardige vragen ze onderzochten en gingen te rade bij lokale vraagstukken waar beleid effect op heeft. Een concreet voorbeeld van zo’n grensprobleem is de al jaren besproken wens voor een rechtstreekse treinverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf; praktische knelpunten bij overstappen blijven barrières ondanks politieke wil.
De samenwerking verliep vlot via online redactiebesprekingen en leverde inzichten op: veel thema’s spelen in meerdere grensregio’s en zijn niet wezenlijk verschillend. Tegelijk verschenen verschillen in werkwijze: Duitse collega’s worden als punctueler en formeler ervaren, Nederlandse journalisten als losser en nieuwsgieriger. Die verschillen bleken vooral complementariteit in plaats van obstakel.
Voor lokale omroepen bood het project kansen om buiten gemeentegrenzen te kijken, nieuwe onderwerpen uit te diepen en duurzame contacten te leggen — bijvoorbeeld met STUDIO 47, dat ervaring heeft met AI-toepassingen. Tegelijk pleiten journalisten, met name Zuurbier, voor structurelere en langduriger financiering van grensoverschrijdende journalistiek: veel huidige samenwerkingen zijn tijdelijk (ook bij Interreg-programma’s), terwijl blijvende banden nodig zijn om echte meerwaarde en democratische balans in grensregio’s te ondersteunen. Voorlopig is Europe Close Up met een jaar verlengd.