Politieke verdeeldheid splijt Groningen en Drenthe (en zorgen over 'regionale discriminatie')

In dit artikel:

Onder inwoners van Groningen en Drenthe groeit de bezorgdheid over politieke polarisatie; die verdeeldheid merken veel mensen ook in hun directe omgeving en leidt volgens een enquête regelmatig tot verwijdering tussen bekenden. Enigma Research vroeg 1.063 Groningers en Drenten naar hun opvattingen in aanloop naar de verkiezingen van 29 oktober. De uitkomsten tonen duidelijke links‑rechtskloven, sterke regionale gevoelens van achterstelling en brede zorgen over zorg, wonen en de toekomst van de regio.

Belangrijkste cijfers en politieke kaart
- In delen van Oost‑Groningen en een groot deel van Drenthe staat de PVV bovenaan in peilingen; in de stad Groningen, Noord‑Drenthe en Noord‑Groningen scoort GroenLinks‑PvdA het best. Het CDA wint terrein ten opzichte van de vorige verkiezingen.
- 91% maakt zich zorgen over polarisatie; 44% ervaart die verdeeldheid in de eigen omgeving.
- Een ruime meerderheid wijst het kabinet‑Schoof (PVV, VVD, NSC, BBB) aan als verantwoordelijk voor de politieke chaos in Nederland, en dat beïnvloedt veel kiezerskeuzes.

Thema’s die de verdeeldheid voeden
- Rechtsgeoriënteerde respondenten noemen vooral migratie en veiligheid als belangrijkste zorgen; links focust op armoede en klimaat. Wonen en zorg zijn gedeelde prioriteiten.
- Over migratie: 90% van rechts wil migratie beperken, tegenover 27% van links; overall is 63% vóór beperking (met name door de grotere groep rechtse stemmers).
- Armoede raakt 79% van de ondervraagden; linkse kiezers zijn daar verontrustender over (95% vs 69% rechts).
- Klimaatmaatregelen vinden 59% belangrijk; 71% steunt beperking van de veestapel, maar onder rechts is dat 50%.

Regio, voorzieningen en infrastructuur
- Wantrouwen over de afhandeling van de gaswinningsgevolgen blijft hoog; veel mensen vrezen dat voorzieningen verdwijnen.
- Regionale discriminatie is een prominente zorg: 80% vindt dat inwoners van de Randstad neerzien op mensen uit het Noorden — een hoger percentage dan dat dat discriminatie van vrouwen (77%) of bepaalde minderheden vermeldt.
- De Lelylijn en Nedersaksenlijn staan niet bovenaan de zorglijst, maar een meerderheid steunt beide spoorprojecten en vindt dat Den Haag te weinig aandacht geeft aan bereikbaarheid van de regio.

Zorg, wonen en defensie
- 83% vindt behoud van streekziekenhuizen en lokale zorg belangrijk; 54% heeft weinig tot geen vertrouwen dat ouderen straks de zorg krijgen die zij nodig hebben.
- Negen op de tien (90%) vinden dat het nieuwe kabinet prioriteit moet geven aan het bestrijden van woningnood.
- Gezien de wereldwijde onrust wil 73% dat het kabinet inzet op versterking van de defensie; 61% is bereid tot een oefenterrein in de provincie, 60% tot een plek voor militaire grondvoertuigen. Financiering ziet rechts eerder via bezuinigingen op asiel (43%) en ontwikkelingshulp (41%); links noemt eerder inkomensafhankelijke belasting of lenen.

Bestuur en rechtspraak
- 78% staat positief tegenover het idee van een kiesdrempel om fragmentatie in de Tweede Kamer te beperken.
- 71% is tegen meer politieke invloed op de rechtspraak. Over pensioenstelsel bestaat onbehagen, maar de meerderheid wil de huidige wijziging niet terugdraaien.

Ervaringen uit de regio
Interviews met Groningers en Drenten illustreren hoe polarisatie het dagelijks leven beïnvloedt: sommigen voelen zich uitgesloten op sportclubs of werk, anderen vermijden politieke onderwerpen op feestjes of in de kroeg uit angst voor harde confrontaties. Verschillende geïnterviewden noemen de coronaperiode, de positie van boeren en de asieldiscussie als oorzaken van persoonlijke verwijdering; velen missen een middenstandpunt en roepen op tot meer fatsoenlijk gesprek en gezamenlijk zoeken naar oplossingen.

Kortom: de regio worstelt met hevige politieke tegenstellingen, een sterk gevoel van ingeslotenheid en onvrede over landelijke prioriteiten, terwijl urgente lokale thema’s als zorg, wonen, bereikbaarheid en de afhandeling van gasgerelateerde problemen hoog op de agenda staan.