Politie meldt slachtoffers seksueel misdrijf vaker aan bij hulp: 'Herstel kwam daar pas'
In dit artikel:
Sinds 2021 is de politie in Nederland veel vaker slachtoffers van seksueel misbruik die vastlopen in het aangifteproces doorverwijst naar hulpinstanties zoals HelpWanted, Centrum Seksueel Geweld, Veilig Thuis en Perspectief Herstelbemiddeling. Waar dat in 2021 nog om enkele tientallen mensen ging, betreft het dit jaar naar eigen zeggen duizenden aanmeldingen; het werkelijke aantal ligt mogelijk hoger doordat niet alle doorverwijzingen worden geregistreerd.
De doorverwijzingen gelden vooral voor mensen die geen aangifte willen doen of wier strafrechtelijk onderzoek wordt gestaakt — vaak vanwege te weinig bewijs. De politie wijst erop dat bewijsvoering bij seksuele misdrijven lastig is en dat in ongeveer 85 procent van de gevallen de dader een bekende is, waardoor slachtoffers soms kiezen voor een alternatieve route in plaats van strafvervolging. Hulpverleners benadrukken dat erkenning en bemiddeling tussen slachtoffer en dader belangrijk kunnen zijn voor verwerking.
Ten opzichte van 2021 stijgt het aandeel slachtoffers dat na een stopgezet onderzoek naar hulp wordt geleid van ongeveer één op de tien naar circa vier op de tien. Het grootste deel van die doorverwijzingen komt terecht bij het Centrum Seksueel Geweld; een deel bij Perspectief Herstelbemiddeling en een gelijk deel wordt door de politie zelf bemiddeld. Eerder kreeg de politie kritiek op de informerende gesprekken vóór aangifte, die door slachtoffers als ontmoedigend werden ervaren; die gesprekken zijn nu korter, vaker telefonisch en zonder verplichte bedenktijd, met meer aandacht voor wat het slachtoffer nodig heeft.
Sinds september lopen politie en hulpinstanties een proef waarbij meldingen in een multidisciplinair team worden beoordeeld (met toestemming van de melder). Een regiehouder fungeert als vaste contactpersoon zodat slachtoffers hun verhaal maar één keer hoeven te doen. De proef, bedoeld om slachtoffers sneller en passender te helpen en de druk op zedenrechercheurs te verlichten, wordt in het voorjaar geëvalueerd.
Tegelijk nemen ook directe hulpvragen toe: de hulplijn Stop it Now kreeg in 2024 ruim 2.100 contacten van mensen die zich zorgen maakten over seksuele gevoelens voor minderjarigen — bijna drie keer zoveel als twee jaar eerder.