Poetin en Xi halen bij topontmoeting in Beijing toch al nauwe banden verder aan

In dit artikel:

De beelden van Vladimir Poetin zij aan zij met Xi Jinping en andere staatshoofden in Beijing domineren de Russische televisie: na zijn ontmoeting met Donald Trump in Alaska volgt nu een volgens staatsmedia weer een “historisch bezoek”. Formeel was het dat ook — het was Poetin’s langste verblijf in China en zijn langste buitenlandse reis sinds 2012 — maar het tastbare resultaat voor Rusland valt voorlopig tegen.

Als materiële successen werden een visumvrij regime van maximaal dertig dagen voor Russen en de ondertekening van een memorandum voor een nieuwe gaspijpleiding, Kracht van Siberië 2, gepresenteerd. Die pijplijn moet helpen het verlies van de Europese gassenmarkt deels te compenseren. Analisten wijzen echter op parallellen met het bestaande Kracht van Siberië-project: die onderhandelingen duurden meer dan zeventien jaar en leverden China gunstigere voorwaarden op. Belangrijke details over prijs, financiering en realisatietermijn van Siberië 2 ontbreken nog; Gazprom-bestuurder Aleksej Miller hield zich vaag, en omdat het bedrijf de aanleg niet zelfstandig kan bekostigen is staatssteun waarschijnlijk onvermijdelijk.

Politiek bood de top Poetin een podium om zijn inval in Oekraïne opnieuw te rechtvaardigen: volgens hem was de crisis het gevolg van een door het Westen gesteunde ‘staatsgreep’ en westerse pogingen om Oekraïne in de NAVO te brengen. De aanwezige leiders luisterden meestal zwijgend, en meerdere gasten — zoals Narendra Modi, Kassym-Jomart Tokajev en Ilham Aliyev — hebben eerder het belang van Oekraïens grondgebiedsonderhoud benadrukt, wat aangeeft dat men niet unaniem Poetins narratief deelt.

Kommersant waarschuwt dat de bijeenkomst niet per se het begin is van een coherent antiwesters blok; machtsvertoon creëert geen duurzame samenwerking. Het Kremlin reageerde ook terughoudend op Trumps opmerking dat China, Rusland en Noord-Korea “samenzweren” tegen de VS; Poetin-adviseur Joeri Oesjakov bagatelliseerde het, zeggend dat er geen samenzwering is en dat Trump’s rol op het wereldtoneel door velen wordt begrepen.

Kortom: veel spektakel en symbolische gebaren, maar concrete, financieel en politiek bindende stappen blijven onduidelijk en onzeker.