Pingpong in de rechtszaal: mestbedrijf wil inzage in onderzoek, provincie blijft hardnekkig weigeren

In dit artikel:

Groengas, een mestvergistingsbedrijf van acht boeren in Cothen (gemeente Wijk bij Duurstede), heeft de provincie Utrecht voor de rechter gesleept omdat de provincie het bedrijf sinds november 2023 onder verscherpt toezicht houdt maar weigert het achterliggende Bibob-onderzoek openbaar te maken. Groengas wil het rapport inzien omdat het meerdere vergunningaanvragen doet en wil weten of eventuele zorgen in het onderzoek verband houden met samenwerkingspartners of bestuurders, zodat die punten niet telkens opnieuw problemen opleveren.

De provincie stelt dat het verscherpt toezicht niet voortkomt uit het Bibob-onderzoek maar los daarvan is ingesteld — een maatregel die ook bij andere bedrijven in de sector voorkomt — en weigert inzage omdat Bibob-rapporten gevoelige informatie bevatten die niet gedeeld mag worden. De provincie waarschuwt dat openbaarmaking zelfs juridische risico’s met zich kan brengen voor de overheid. Tijdens de zitting in Utrecht wisselden beide partijen herhaaldelijk standpunten uit; de rechter doet binnen circa zes weken uitspraak.

Achtergrond: in eerdere jaren kwam de mestverwerkingssector onder een vergrootglas door publicaties (o.a. NRC, 2019) en onderzoeken van de NVWA (zomer 2023) naar mogelijke fraude en onjuiste toevoegingen aan mest. De installatie van Groengas draait wel en levert volgens het bedrijf ongeveer 8 miljoen m3 groen gas per jaar (genoeg voor circa 6.800 woningen) en een CO2-besparing van ruim 20.000 ton, al liggen enkele kleinere werkzaamheden tijdelijk stil door de extra controles. De zaak draait om belangen van bedrijfstransparantie tegenover wettelijke geheimhoudings- en integriteitseisen bij overheidsonderzoeken.