Piloot Randy Cunningham, corrupt politicus en inspiratie voor Top Gun, overleden

In dit artikel:

Randy Cunningham, een Amerikaanse marinierpiloot die later politicus werd, is op 83‑jarige leeftijd overleden. Geboren in Californië trad hij in 1967 toe tot de US Navy en maakte tijdens de Vietnamoorlog in mei 1972 naam door drie vijandelijke MiG‑jagers op één dag neer te halen. Met die acties bereikte hij als een van slechts vijf Amerikaanse vliegers in Vietnam de status van 'ace' (vijf of meer luchtoverwinningen). Zijn navigator tijdens die missie was William Driscoll; beiden overleefden nadat hun F‑4 door een luchtdoelraket werd geraakt en ze per schietstoel uit het toestel konden stappen.

Cunningham werd een herkenbare figuur in de Amerikaanse luchtvaartwereld: hij was betrokken bij het Navy Strike Fighter Tactics Instructor Program (Top Gun), gaf later les als instructeur en werd vaak genoemd als een van de inspiratiebronnen voor de film Top Gun. Zijn agressieve vliegstijl en zelfverzekerdheid — waar collega’s soms kritiek op hadden — pasten deels bij het beeld dat de film uitbeeldt. Hij vertelde graag anekdotes over scherpe manoeuvres en grensverleggend vliegen; sommige collega’s vonden dat hij daarmee te veel opschepte.

Na zijn militaire loopbaan stapte Cunningham de politiek in en werd in 1991 gekozen als Congreslid voor Californië. Zijn reputatie als oorlogsheld werd echter overschaduwd door een omvangrijk omkoopschandaal: hij accepteerde luxe geschenken en faciliteiten van bedrijven in ruil voor overheidscontracten, ter waarde van ongeveer 2,4 miljoen dollar (villa, jacht, Rolls‑Royce en dure diners). In 2005 werd hij veroordeeld tot bijna acht jaar gevangenisstraf — destijds de zwaarste straf ooit voor een lid van het Congres. In januari 2021 kreeg Cunningham op de laatste dag van president Trump's eerste termijn gratie, mede met verwijzing naar zijn gedrag in de cel en zijn oorlogsdaden.

Cunningham blijft een dubbelzinnig icoon: gevierd om zijn daden in de lucht en zijn rol bij het verbeteren van lucht‑gevechtstactieken, maar ook gevallen door een groot corruptieschandaal dat zijn politieke carrière definitief beschadigde.