Pfizer beslist mee bij Woo-verzoeken over bijwerkingen coronavaccins

In dit artikel:

Uit opgevraagde Woo‑stukken, ingezien door Cees van den Bos en beschreven in een X‑analyse van Jan Bonte, blijkt dat farmaceutische bedrijven meebeslissen over welke documenten over mogelijke bijwerkingen van coronavaccins openbaar worden. De Programmadirectie Openbaarheid van het ministerie van Volksgezondheid vroeg geneesmiddelenfabrikanten om een zienswijze voordat stukken vrijgegeven werden; op basis daarvan kunnen documenten geanonimiseerd, deels weggelakt of tijdelijk achtergehouden worden zodat een rechter ernaar kan kijken.

In één dossier leidde bezwaar van Pfizer ertoe dat de openbaarmaking van tientallen stukken (er werden 54 documenten “opgespoord”) werd opgeschort. AstraZeneca gaf daarentegen geen bezwaar aan. Interne e‑mails van de afdeling die Woo‑verzoeken afhandelt laten bovendien zien dat niet alle weekrapportages over bijwerkingen compleet waren, met name rond het begin van de boostercampagne in 2021. Ambtenaren maakten zich zorgen over hoe media zouden reageren en erkenden dat vrijgegeven informatie bewijs kan vormen voor heftige bijwerkingen.

De kernvraag is hiermee niet alleen juridisch maar ook praktisch en politiek: hoewel het bestuursorgaan (en uiteindelijk een rechter) beslist over openbaarmaking, geeft de Woo‑procedure derden zoals producenten veel invloed op de manier en timing van publicatie. Dat roept twijfels op over de onafhankelijkheid en transparantie van informatie over vaccins en de balans tussen openbaarheid en commerciële of privacybelangen.

Extra context: de Wet open overheid beoogt meer transparantie, maar biedt tegelijk beschermingsmechanismen voor derden die menen schade te lijden bij openbaarmaking. In praktijk blijkt dat die mechanismen kunnen leiden tot uitstel en beïnvloeding van wat het publiek uiteindelijk te zien krijgt — een spanningsveld tussen volksgezondheid, publiek vertrouwen en bedrijfsbelangen.