Peking ontpopt zich tot vogelparadijs dankzij natuurherstel en bescherming
In dit artikel:
Op minder dan een uur rijden van de wolkenkrabbers van Peking liggen uitgestrekte draslanden en verlaten akkertjes die elk jaar honderden trekvogels herbergen. Met 527 geregistreerde vogelsoorten is Peking de op één na meest vogelrijke hoofdstad binnen de G20: de stad ligt namelijk op de Oost-Aziatische–Australaziatische trekroute, een sleutelroute van Siberië en Rusland tot Australië. Kraanvogels, de zware grote trap en kleurrijke soorten als de hop gebruiken de velden rondom de metropool als rustplaats, voedselbron en tussenstop op hun lange reizen.
De recente vogelrijkdom is geen vanzelfsprekendheid. In de afgelopen dertig jaar verdubbelde de bevolking van Peking naar ruim 23 miljoen mensen en groeide de stad sterk, vaak ten koste van natuurlijke leefgebieden. Om luchtvervuiling en zandstormen te bestrijden startte China in 2012 een omvangrijk aanplantprogramma: tientallen miljoenen bomen werden geplant en tegenwoordig beslaan aangeplante bossen bijna een derde van het laagland rond Peking. Hoewel dat op het eerste gezicht positief lijkt, bleek grootschalige beplanting juist schadelijk voor veel vogels. Grote, zware vogels hebben open ruimte nodig om veilig te landen en weg te vliegen; dichte bossen beperken zicht en vluchtmogelijkheden. Ook verandert kunstmatige bebossing lokale biodiversiteit en kan die de voedselvoorziening ondermijnen.
De afgelopen jaren is het beleid echter bijgesteld richting herstel en bescherming. Lokale en nationale maatregelen hebben honderdduizenden hectares drasland hersteld en de lijst van speciaal beschermde vogelsoorten werd sterk uitgebreid—nu bijna 400 soorten. China startte dit jaar een gerichte campagne tegen illegale jacht en handel: veldteams patrouilleren ruim duizend vogelrijke zones en in het eerste jaar werden volgens veiligheidsdiensten meer dan 10.000 mensen gearresteerd en 6.600 strafzaken gestart. Soorten die vaak door stropers worden bejaagd zijn onder meer de wilgengors en de Chinese hwamei.
Het effect is zichtbaar: de afgelopen jaren vestigden zich meer vogelsoorten rond Peking en dit jaar kwamen er officieel acht nieuwe soorten bij. Met inzet van kunstmatige intelligentie, camerabewaking en educatie- en onderzoeksprogramma’s probeert China het toekomstige welzijn van de stedelijke vogelpopulatie nog beter in kaart te brengen. De casus Peking illustreert zowel de conflicten tussen grootschalige natuurherstel en soortspecifieke behoeften, als de mogelijkheid om stedelijke gebieden zó te beheren dat ze weer functionele toevluchtsoorden voor migrerende vogels worden.