Pechtold geeft het toe: politiek is één groot toneelstuk

In dit artikel:

Alexander Pechtold, oud-leider van D66, zei in een interview bij Café Kockelmann helder wat veel Nederlanders al vermoedden: “De meeste politici kunnen prima met elkaar omgaan. Het is een spel. Je moet een rol spelen.” Daarmee schetst hij volgens het artikel de kern van het historisch lage vertrouwen in de politiek: in plaats van een echte strijd van ideeën is de Tweede Kamer vaak een podium waar politici rollen spelen voor camera’s, terwijl achter de schermen samenwerking en onderlinge verstandhoudingen bepalen wat er werkelijk gebeurt.

Het stuk brengt die observatie in verband met concrete voorbeelden: partijen die elkaar publiekelijk aanvallen en daarna ongemoeid verder regeren (zoals D66 en VVD), of linkse partijen die harde sociale taal gebruiken maar achter gesloten deuren dezelfde klimaat- en Europese afspraken tekenen (zoals GroenLinks en PvdA). Die routines maken politiek voorspelbaar en leiden ertoe dat urgente problemen — van migratie en veiligheid tot woningnood en koopkracht — te vaak worden afgedaan als te complex of onvermijdelijk en daardoor onvoldoende fundamenteel aangepakt.

Volgens de auteur ondermijnt die theatervormige politiek het gevoel van representatie bij burgers. Debatten worden beschreven als ingestudeerde acts, de Kamer als coulissenpolitiek, en de kiezer als publiek in plaats van als echte deelnemer aan besluitvorming. Daardoor groeit steun voor partijen die zich expliciet afzetten tegen het Haagse “kartel” en beloften doen om het toneelspel te doorbreken en daadwerkelijk te besturen.

Pechtold heeft mogelijk niet de bedoeling gehad om de politieke klasse te ontmaskeren, schrijft het artikel, maar zijn uitspraak werkt juist als een openbaring van een systeem dat elitair en losgezongen van de dagelijkse zorgen van mensen overkomt. De conclusie is bondig: zolang politiek vooral een spel blijft met rolverdeling en behoud van machtsbalans, zal het vertrouwen van burgers moeilijk te herstellen zijn; veel Nederlanders vragen om minder theater en meer eerlijk, resultaatgericht bestuur.