'Paus nodigde strijdende partijen uit om in Rome te komen praten': nog niemand gaf aan die oproep gehoor
In dit artikel:
Robert Francis Prevost is sinds 8 mei paus Leo XIV en zit nu honderd dagen op de stoel van Petrus. Zijn aantreden levert een opvallend kalmere sfeer in Vaticaanstad op dan het pontificaat van zijn voorganger Franciscus, dat door veel waarnemers als een ‘aardbeving’ werd ervaren. Prevost, een Amerikaan en de 267ste paus, werd na vier stemmingen gekozen — naar verluidt met ongeveer honderd stemmen van de 133 aanwezige kardinalen — wat zijn verkiezing zowel verrassend als overtuigend maakte.
Waar Franciscus met sobere levensstijl en progressieve boodschappen snel zichtbare veranderingen bracht, kiest Leo XIV voor voorzichtigheid en continuïteit. Vaticaanwatcher Stefano Maria Pace noemt hem een ‘marathonloper’: minder gericht op media-aandacht, meer op geleidelijke aanpassing en het bijeenbrengen van tegengestelde stromingen binnen de kerk. Praktisch bewijs daarvan is dat alle door Franciscus benoemde hoofden van de dicasteries (ministeries) voorlopig in functie zijn gebleven; ook kardinaal Pietro Parolin blijft staatssecretaris.
Vrede is de centrale thematiek van zijn beginperiode. In zijn eerste toespraak vanaf het balkon van de Sint-Pieter gebruikte hij het woord ‘vrede’ meerdere keren en stelde het Vaticaan als ontmoetingsplaats voor conflicterende partijen voor. Tot nu toe heeft niemand concreet op die uitnodiging gereageerd.
De zichtbare veranderingen zijn beperkt en symbolisch: Prevost koos voor meer traditionele pauselijke kleding — onder meer het terugbrengen van de mozetta en het dragen van een gouden borstkruis — en herstelde de gewoonte om de zomer in Castel Gandolfo door te brengen. Tegelijk draagt hij zwarte schoenen, in lijn met Franciscus’ soberheid, en profileert hij zich als een bemiddelende kracht tussen conservatieven en progressieven in de kerk.
De aanpak lijkt strategisch: door weinig abrupt te veranderen en veranderingen in kleine stappen door te voeren, houdt hij stabiliteit terwijl bestuurders op natuurlijke wijze kunnen worden vervangen. Tot op heden overheerst dus een beleid van gedoseerde continuïteit, met een duidelijke nadruk op vredesinitiatieven en het herstellen van rituelen die eerder waren teruggeschroefd.