Patstelling in formatie: kan minderheidskabinet uitweg bieden?
In dit artikel:
De formatie zit vast en een minderheidskabinet van D66, VVD en CDA lijkt de meest voor de hand liggende uitkomst. Politicologen en voormalige ministers wijzen erop dat zo’n kabinet bestuurbaar kan zijn, maar continu afhankelijk blijft van wisselende steun in de Tweede Kamer: wetsvoorstellen en begrotingen moeten per onderwerp worden bedisseld met andere partijen of via een gedoogconstructie worden veiliggesteld. Dat biedt flexibiliteit en maakt compromispolitiek noodzakelijk, maar vergroot ook het risico op beleidsfragmentatie, vertragingen en politieke instabiliteit — vooral bij ingrijpende dossiers of wanneer één steunpartij zich terugtrekt. Historische voorbeelden laten zien dat minderheids- of gedoogconstructies korte termijn werkbaar kunnen zijn, maar politiek kwetsbaar op de langere termijn. Deskundigen adviseren daarom duidelijke afspraken over prioriteiten, heldere rolverdeling binnen het kabinet en actieve parlementaire coalitievorming om blokkades te voorkomen. Uiteindelijk wordt het succes van een minderheidskabinet volgens hen vooral bepaald door bereidheid tot voortdurend overleg en de mate waarin buitenstaanders structurele steun willen geven.