Overheid pakt stap voor stap onze vrijheid af - "voor ons eigen bestwil"

In dit artikel:

Informaticaspecialist Johan den Heijer waarschuwt in de Telegraaf dat de Nederlandse overheid steeds verder doordringt in persoonlijke levenssferen: van wat we eten en hoe we reizen tot vrijetijdskeuzes. Hij ziet een verschuiving van vrijwillige verantwoordelijkheid naar opgelegde gehoorzaamheid, aangedreven door een wisselwerking tussen gesubsidieerde ngo’s en beleidmakers. Die belangenorganisaties krijgen geld van de staat, adviseren vervolgens beleid en zien dat beleid later als maatschappelijke draagvlak presenteren — een volgens Den Heijer “incestueuze” keten: lobby → subsidie → beleid → dwang.

Als voorbeelden worden genoemd: een vleestaks, vleesvrije kantines, strengere vliegverboden en CO₂-heffingen — maatregelen die niet per se uit brede maatschappelijke vraag voortkomen, maar uit lobbydruk. Bovendien waarschuwt hij dat de overheid gedragspsychologie inzet om burgers subtiel te sturen: wat wordt verkocht als hulp of verlossing van keuzes, is volgens hem een glijbaan naar verplichtingen. Iedere ingreep lijkt klein, maar samen — zo luidt de vergelijking — klemmen ze vrijheid langzaam dicht en ontstaan uiteindelijk betutteling of zelfs totalitaire trekken.

Den Heijer benadrukt dat duurzaamheid belangrijk is, maar dat doelen niet alle middelen rechtvaardigen. Duurzame verandering houdt alleen stand als mensen er zelf bewust voor kiezen, niet omdat ze gemanipuleerd of verplicht worden. Hij verwijst ook naar journalist Bina Ayar (De maakbare mens), die waarschuwt voor burgers die getraind worden tot volgzame “modelburgers”.

De kernboodschap: vrijheid is een fundamenteel recht dat niet geruild mag worden voor gemak of schijnveiligheid. Nederland moet volgens hem wakker worden, want als deze trend doorgaat, raakt men keuzes en autonomie voorgoed kwijt.