Over water in Amsterdam valt van alles te leren: 'Eeuwen moeten strijden voor schoon drinkwater'

In dit artikel:

Waternet heeft een gratis audiotour gemaakt, Dorst van de stad, die in dertig stops het verhaal vertelt van hoe Amsterdam aan schoon drinkwater kwam. De podwalk begint bij de golvende fontein op het Haarlemmerplein en leidt in ongeveer tien kilometer (één tot drie uur) langs historische plekken als de Brouwersgracht, Schreierstoren, Munttoren en de voormalige gemeentewaterleidingen in de Waterwijk (Ecowijk) in Amsterdam-West. De route maakt deel uit van de vieringen rond 750 jaar Amsterdam en is te downloaden via de site van Waternet.

Initiatiefnemer Charlot Bähler (communicatieadviseur) benadrukt dat kraanwater nu vanzelfsprekend lijkt, maar dat daar vroeger hard voor gestreden moest worden. Waterdeskundige Wilko Koning vertelt dat het allereerste openbare tappunt in de duinen op 12 december 1853 in gebruik ging: Amsterdammers kregen er maximaal twee emmertjes schoon duinwater voor een cent per emmer. Vanuit die locatie werden leidingen gelegd naar water- en vuurwinkels, brouwers (een belangrijke stap voor de bierindustrie) en later ook naar welgestelde huizen.

Feiten die de tour aansnijdt: onder Amsterdam ligt circa 3.400 kilometer aan waterleidingen (even ver als Rome en terug als je ze achter elkaar legt) en de Amstel vormt nog altijd een scheidslijn voor waterbronnen: westelijk van de rivier komt het water uit de Amsterdamse Waterleidingduinen, oostelijk uit de Bethunepolder bij Maarssen — kenners zeggen dat je verschil kunt proeven.

Bijzonderheden onderweg: onder de Noordermarkt bevindt zich nog een originele, droge waterkelder (ongeveer 5 x 12 x 4,5 m) met een luik dat nog zichtbaar is naast het beeld van Woutertje Pieterse; ook de plek van een oude publieke pomp wordt nog gemarkeerd. De tour is op te knippen in delen en leent zich voor losse etappes of het beluisteren vanaf een terras.