Oud mysterie rond vogelbekdier voor Churchill ontrafeld: waarom Australisch 'cadeau' aan Britten onderweg stierf

In dit artikel:

In 1943 schonk Australië tijdens de Tweede Wereldoorlog een vogelbekdier genaamd Winston aan de Britse premier Winston Churchill, als een diplomatiek gebaar om de Britse alliantie te versterken. Het dier werd per schip vanuit Melbourne naar Engeland vervoerd, een reis van vijf weken onder moeilijke omstandigheden, waarbij bioloog David Fleay had gezorgd voor een speciaal verblijf aan boord met voedsel en vers water. Officieel werd lange tijd aangenomen dat Winston stierf door trillingen van Duitse onderzeese explosies tijdens het transport, een verklaring die door Fleay werd ondersteund vanwege de gevoeligheid van het dier voor trillingen.

Nieuw onderzoek van studenten van de universiteiten van Sydney en Monash, gesteund door het Australian Museum, bracht deze officiële versie nu in twijfel. Ze ontdekten dat het schip en de bemanning ongeschonden bleven en dat een mogelijke explosie niet had plaatsgevonden. In plaats daarvan wijzen de gegevens uit Fleay’s aantekeningen, met name hoge temperaturen van boven de 27 graden Celsius rond de evenaar en het Panamakanaal, sterk naar hittestress als doodsoorzaak. Vogelbekdieren zijn gevoelig voor warmte en kunnen slecht tegen temperaturen boven deze drempel. Daarnaast was het lastiger om toe te geven aan factoren zoals warmte en mogelijk tekort aan voedsel dan eenvoudigweg de schuld bij de Duitsers te leggen.

Het onderzoek lost daarmee een lang bestaand mysterie op en verschaft nieuwe inzichten in de kwetsbaarheid van het bijzondere zoogdier, dat eieren legt en een zachte, tastzadelige snavel heeft. Het verhaal van Winston toont hoe dierencadeaus tijdens oorlogstijd werden ingezet als politieke symbolen, maar ook hoe moeilijk het is om exotische dieren adequaat te vervoeren en te verzorgen, vooral in een tijd van wereldwijde conflicten.