Oud-LPF'er Varela doet boekje open over Kok, Balkenende en Rosenmöller: "Ik heb dit nooit verteld"

In dit artikel:

De nieuwe docuserie Fortuyn: On-Hollands legt de emotionele en politieke nasleep van de moord op Pim Fortuyn in 2002 opnieuw bloot en roept bij betrokkenen oude wonden op. João Varela, voormalig nummer twee van de Lijst Pim Fortuyn, reageerde zichtbaar aangedaan; vooral de beelden van de uitvaart in de kerk haalden herinneringen en spanningen uit die periode naar boven. Varela zegt dat de serie hem stil maakte omdat juist de sfeer rond die begrafenis zo treffend wordt vastgelegd.

Varela herinnert zich dat de politieke top – onder anderen Wim Kok, Jan Peter Balkenende, Tom de Graaf en Paul Rosenmöller – aanwezig was bij de dienst, en dat hun reactie daarna volgens hem liet zien hoe groot de kloof tussen bestuur en bevolking al was. Die onbegrip en afstand vormden precies de voedingsbodem voor Fortuyns populariteit: hij profileerde zich als pleitbezorger van de menselijke maat en als spreekbuis van kiezers die voelden dat elites niet luisterden.

De serie belicht ook de angst van destijds dat de dader iemand van kleur zou zijn. Varela, zelf van Kaapverdische afkomst, wijst erop dat Fortuyn in steden als Rotterdam juist veel steun kreeg uit allochtone gemeenschappen; tijdens de gemeenteverkiezingen van maart 2002 meldden zich ook vrouwen met hoofddoeken die wilden weten wat Fortuyn voor hun emancipatie zou doen. Volgens hem was het beeld van Fortuyn als alleen vertegenwoordiger van “boze witte mannen” onjuist: in Rotterdam kwam een groot deel van zijn stemmen uit diverse buurten.

Politiek verslaggever Carla Joosten zegt dat Nederland de moord nog steeds niet verwerkt heeft en dat politici het onderliggende probleem nog niet lijken te begrijpen. Fortuyn: On-Hollands werkt als een eerlijke spiegel van die tijd en laat zien waarom die ongeheelde wond vandaag relevant blijft. De serie is te zien op NPO Start en wordt sinds 13 oktober wekelijks uitgezonden op NPO 2 (22.20 uur).