Orbán moet nog zien van wie de drones in Polen waren, VK en Frankrijk denken over versterken Polen
In dit artikel:
Afgelopen nacht schonden tientallen Russische drones het Poolse luchtruim, waarna straaljagers van Polen en NAVO-bondgenoten meerdere onbemande toestellen hebben neergehaald. Polen registreerde in totaal 19 schendingen; uiteindelijk werden volgens het ministerie zeven wrakstukken van drones en resten van een raket gevonden. Er zijn geen dodelijke slachtoffers gemeld, wel werd in het dorp Wyryki een woning beschadigd. Resten werden ook aangetroffen bij Biala Podlaska, Czesniki en Mniszków.
De Poolse strijdkrachten voerden de onderscheppingen uit met steun van NAVO-middelen: Nederlandse F-35’s speelden een opvallende rol, gevolgd door Poolse F-16’s, een Italiaans AWACS-vliegtuig en een tankvliegtuig uit Eindhoven. De NAVO meldde dat het voor het eerst sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is dat alliantievliegtuigen potentiële bedreigingen binnen het luchtruim van een lidstaat hebben aangepakt.
Politiek en diplomatieel reageerden westerse leiders scherp. NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte en leiders als de Britse premier Keir Starmer en EU-topvrouw Ursula von der Leyen veroordeelden het incident als gevaarlijk en roekeloos en benadrukten dat elk stukje NAVO-grondgebied verdedigd zal worden. Polen riep artikel 4 van de NAVO in voor spoedberaad, maar artikel 5 — de collectieve verdediging — is niet ingeroepen. De Poolse premier Donald Tusk benadrukte dat woorden van solidariteit niet voldoende zijn en riep op tot versterking van de luchtverdediging en voorbereiding op verschillende scenario’s; hij bestempelde Rusland expliciet als “vijand”.
Tegelijkertijd is er nog onduidelijkheid over verantwoordelijkheid en bedoeling. Polen en de NAVO houden de drones voor Russisch, en volgens Tusk kwamen veel toestellen mogelijk vanuit Belarus. Moskou ontkent dat er aanvallen op Poolse doelen waren gepland en zegt dat sommige drones maximaal 700 kilometer bereik hebben; de Russische zaakgelastigde in Warschau vond dat Polen geen bewijs heeft geleverd. Hongarije en Slowakije — onder premiers Viktor Orbán en Robert Fico — willen Rusland nog niet direct aanwijzen en pleiten eerst voor onderzoek, terwijl zij doorgaans vriendelijker tegenover Moskou staan.
Verschillende NAVO- en EU-landen overwegen praktische stappen: het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk laten opties voor versterking van Poolse luchtverdediging onderzoeken, en EU-buitenlandchef Kaja Kallas en Von der Leyen roepen op tot snellere opbouw van Europese defensiecapaciteit, inclusief voorstellen voor een ‘dronemuur’ langs de oostgrens. Duitsland waarschuwt dat het niet eenvoudig is snel extra systemen zoals Patriot-batterijen te verplaatsen.
De Verenigde Staten en de Amerikaanse NAVO-vertegenwoordiger bevestigen steun aan Polen. De Poolse president vroeg de VN-Veiligheidsraad bijeen te komen binnen 48 uur. Het incident markeert een nieuwe escalatiegevoelige fase: voor het eerst zijn NAVO-luchtruimen in deze oorlogsernst door drones geraakt en actief verdedigd, wat vragen oproept over grenscontroles, inzet van defensiemiddelen en de politieke reactie op mogelijke opzettelijke schendingen.