Oranje onder 17 in WK-finale tegen Noord-Korea: waarom is dat gesloten land zo goed?
In dit artikel:
Vanavond om 20.00 uur speelt Oranje Onder‑17 in Marokko de WK‑finale tegen Noord‑Korea, een land dat internationaal vooral bekendstaat als het meest gesloten en dictatoriaal geregeerde regime. Dat de Noord‑Koreanen juist in vrouwenvoetbal zo sterk zijn, is geen toeval: sport wordt er systematisch ingezet als staatspolitiek en propagandamiddel.
In 2024 won Noord‑Korea zowel het U17‑ als het U20‑WK, elk voor de derde keer, en staat het vrouwenteam op de FIFA‑ranglijst hoger dan Nederland. In de groepsfase van dit toernooi bleek Noord‑Korea al met 5-0 te sterk voor Oranje. Experts verklaren dat succes door een mix van politieke prioritering, gecontroleerde talentontwikkeling en beloningen voor atleten. Remco Breuker (Korea‑expert, Universiteit Leiden) wijst erop dat internationale sportoverwinningen prestige en geopolitieke winst opleveren voor het regime; deelname aan internationale conflicten en relaties spelen ook een rol in het buitenlands aanzien van het land.
Voor de speelsters zelf brengt deelname aanzien en concrete voordelen: betere voeding, een appartement in Pyongyang, toegang tot faciliteiten en vrijstelling van bepaalde staatsverplichtingen — beloningen die gewone burgers doorgaans niet krijgen. Tegelijk zijn buitenlandse reizen strikt geregisseerd: teams reizen nooit zonder begeleidende veiligheidsfunctionarissen en sporters ondergaan bij verblijf in hotels intensieve loyaliteitscontroles. Vluchten worden ontmoedigd via psychologische druk en impliciete dreigementen richting familie, zo blijkt uit getuigenissen van gevluchte Noord‑Koreanen.
De aanvoer van talent loopt grotendeels via instellingen als de Pyongyang International Football School (opgericht in 2013), waar kinderen vroeg geselecteerd en intensief getraind worden in zeer gestructureerde programma’s. Waar veel westerse jeugdvoetbalprogramma’s meer nadruk leggen op plezier, staat in Noord‑Korea discipline en resultaat centraal — met name bij jonge vrouwen, een domein waarin het regime relatief vroeg actief was en waarin het makkelijker is om op jeugdniveau internationaal te excelleren.
Er zijn echter ook kanttekeningen: in 2011 kwamen Noord‑Koreaanse speelsters in opspraak door dopingovertredingen, met schorsingen en uitsluiting tot gevolg, en recente WK‑deelnames werden ook beïnvloed door terugtrekkingen vanwege covid‑maatregelen. Analisten twijfelen of het jeugdsucces zich gemakkelijk laat doorvertalen naar topsport op seniorniveau; gebrek aan buitenlandse ervaring en de moeilijkheid om in het buitenland een profcarrière te beginnen vormen belangrijke beperkingen.