Opvallend snel valt de Bulgaarse regering na protesten
In dit artikel:
Massale straatprotesten in Bulgarije hebben geleid tot het aftreden van premier Rosen Zhelyazkov. Na een historisch grote demonstratie woensdag — waarbij naar schatting meer dan honderdduizend mensen in Sofia op straat kwamen — kondigde Zhelyazkov donderdag zijn vertrek aan. Eerder, eind november, had de regering al de begroting voor 2026 teruggetrokken onder druk van vergelijkbare onrust.
De woede is breed gedragen: jongeren en ouderen, links en rechts bundelen hun krachten uit frustratie over grootschalige corruptie en de invloed van oligarchen. Student Ventsislava Vasileva vatte de sfeer samen: “We zijn hier om te protesteren voor onze toekomst. We willen een Europees land zijn, geen land dat wordt geregeerd door corruptie en de maffia.” Twee figuren staan centraal in de kritiek: voormalig premier en GERB-leider Boyko Borisov, vaak van corruptie beschuldigd, en mediamagnaat-turned-politicus Delyan Peevski, die op sanctielijsten in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten staat vanwege vermeende omkoping en verduistering. Veel Bulgaren zien de begroting als een poging om die praktijken te maskeren.
Analisten zien het aftreden als een tactische zet van GERB om gezichtsverlies te beperken en afstand te nemen van Peevski. Politieke waarnemers wijzen er ook op dat dit geen garantie is voor structurele verandering: sinds 2021 zijn er al zeven verkiezingen geweest en nieuwe leiders bleken eerder weinig af te wijken van hun voorgangers. Oud-minister Tsvetlin Yovchev waarschuwt dat de straat niet automatisch een duurzame oplossing levert; de macht ligt bij de politieke elite, die makkelijk kan worden vervangen door een vergelijkbare groep.
Het vervolg ligt bij president Rumen Radev: hij zal partijen uitnodigen een nieuwe regering te vormen; lukt dat niet, dan komt er een interim-regering. Volgende verkiezingen worden verwacht in het voorjaar van 2026. Tegelijkertijd geven terugkerende Bulgaren met buitenlandse ervaring een sprankje hoop op meer kansen en concurrentievermogen in het land.