Oplopende spanningen tussen China en Taiwan: dit is wat je moet weten

In dit artikel:

China is onlangs begonnen met grootschalige militaire oefeningen rond Taiwan — de eerste van deze omvang sinds april — waarbij maritieme eenheden, de luchtmacht en raketmacht worden ingezet. Peking oefent onder meer met gevechtsvliegtuigen en bommenwerpers en simuleert aanvallen op scheepvaartdoelen en een blokkade van belangrijke havens, een duidelijk signaal dat de spanningen in de regio toenemen.

Peking ziet Taiwan niet als een onafhankelijk land maar als een afvallige provincie die onder het één-China‑principe valt; andere staten mogen volgens China geen officiële betrekkingen onderhouden met Taipei. Taiwan daarentegen bestuurt zichzelf sinds 1949 als een democratische staat met eigen regering, grondwet en leger. Naast historische aanspraken speelt ook strategisch-economisch belang mee: Taiwan ligt op een cruciale toegangspoort tot Azië en beïnvloedt belangrijke handelsroutes, en het eiland produceert ongeveer 90% van de meest geavanceerde halfgeleiders. Azië-deskundige Hans Horan benadrukt dat die chippositie een sleutel is die China graag in handen wil krijgen — en dat cyberaanvallen op Taiwan deels gericht zijn op het verzamelen van politieke en militaire informatie en op het ontvreemden van technologische kennis.

Tegelijk bestaat het argument van het zogeheten “Silicon Shield”: omdat wereldwijde hightechvoorzieningen sterk van Taiwan afhankelijk zijn, zou een conflict de halfgeleiderproductie verstoren en daarmee ook China zelf schaden, wat een rem op militaire actie kan vormen.

De recente oefeningen zijn deels reactie op uitspraken en stappen van andere landen die China als provocerend ervaart. Een waarschuwing van de Japanse premier dat een aanval op Taiwan ook Japan zou kunnen betrekken en een recent door de VS goedgekeurd wapenpakket van ongeveer 9,5 miljard euro aan Taiwan hebben de spanningen aangewakkerd. Volgens Horan wil China met dit soort demonstraties tonen dat het de dominante militaire en economische macht in de regio is: "wij bepalen hier de verhoudingen."

Over de kans op een daadwerkelijke invasie bestaan zorgen: het Pentagon waarschuwt dat China streeft naar capaciteiten om uiterlijk eind 2027 een oorlog om Taiwan te kunnen voeren en winnen. Toch remt de aanwezigheid en steun van de Verenigde Staten — met veel troepen nabij Taiwan, onder meer op Okinawa — een directe aanval. Als die Amerikaanse afschrikking zou verzwakken, bijvoorbeeld door terugtrekking, zou Peking mogelijk eerder geneigd zijn tot grootschaligere actie.