Op zoek naar wilde planten met vrijwilligers van FLORON
In dit artikel:
Stichting FLORON mobiliseert al ruim dertig jaar vrijwilligers om de wilde flora van Nederland systematisch in kaart te brengen. In de zomer van 2025 kwamen tientallen deelnemers samen voor een driedaags FLORON-kamp in de regio Heusden; tijdens veldexcursies werden onder meer soorten als waterlepeltje, stijve ogentroost en sikkelklaver gevonden. Jacques Rovers, determinatie-expert en begeleider van een van de kampen, benadrukt dat het doel niet alleen het opsporen van bedreigde planten is, maar het vastleggen van álle soorten in Nederland.
Vrijwilligers werken het hele groeiseizoen (ongeveer half april tot half september) in zogenaamde kilometerhokken: kleine vakken die door groepen – zoals de plantenwerkgroep van KNNV Breda – systematisch worden doorgelopen. Waarnemingen worden ingevoerd via de VERA-app en opgeslagen in de publiek toegankelijke Nationale Databank voor Flora en Fauna (NDFF). Die dataset wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en natuurbeleid en laat zien welke soorten schaarser worden en waar vervolgonderzoek nodig is.
Tijdens de campagnes valt zowel verlies als nieuwkomers op. Rond Breda verdwijnen enkele karaktersoorten van de zandgronden doordat bermen verrijken door bemesting en maairoutines, maar tegelijk verschijnen warmte‑ en droogtegunstige soorten uit zuidelijke gebieden, waaronder meerdere droogbloemen en kleine stadsplanten zoals het vlakbloempje. Rovers signaleert dat stedelijke warmte en drogere omstandigheden soorten uit het zuiden naar Nederlandse steden brengen, terwijl lokale beheerpraktijken de oorspronkelijke variatie onder druk zetten.
FLORON investeert in overdracht van kennis: jongere deelnemers nemen steeds vaker deel aan kampen en volgen vooraf de online basiscursus plantherkenning. Dat versnelt leerprocessen en vergroot de inzetbaarheid van vrijwilligers in het veld. Daarnaast heeft de opkomst van herkenningsapps en platforms zoals Waarneming.nl de drempel voor burgerwetenschap sterk verlaagd; foto’s en automatische suggesties helpen nieuwkomers snel goede determinaties te maken.
De organisatoren zien hun vrijwilligerswerk als een noodzakelijke tegenkracht tegen de achteruitgang van biodiversiteit. Met meer mensen die planten registreren en lokaal actie ondernemen, hopen zij gedrags- en beleidsveranderingen te stimuleren die de verarming van plantengemeenschappen kunnen remmen. FLORON roept geïnteresseerden op om mee te doen: er is behoefte aan nieuwe vrijwilligers die willen leren determineren en bijdragen aan de nationale flora‑inventarisatie.