Op vleermuissafari in je eigen wijk: in het donker slaat de verwondering toe

In dit artikel:

Provincie Gelderland liet IVN Natuureducatie een project opzetten om inwoners te laten kennismaken met 'gebouwbewoners' — zoals huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen — en te informeren over natuurvriendelijk isoleren. Begin dit jaar organiseerde IVN eerst een webinar voor medewerkers en vrijwilligers van energieloketten (die gemeenten helpen bij verduurzaming). Afgelopen zomer volgden in zeven Gelderse gemeenten een- of meermaals vleermuissafari’s waarbij in totaal zo’n vijfhonderd bewoners deelnamen.

Deelnemers trokken ’s avonds met een gids en een batdetector de buurt in, zodat ze echogeluiden van vleermuizen konden waarnemen en inzicht kregen in hoe deze dieren huizen, bomenrijen en waterlopen in wijken gebruiken. Doel was bewustwording en verwondering: door het beleven van het nachtleven van vleermuizen begrijpen mensen beter waarom ondoordachte isolatie hun verblijf kan vernielen — soms zelfs met dodelijke gevolgen.

De excursies leidden direct tot acties: enkele bewoners plaatsten vleermuiskasten en vrienden van deelnemers lieten onderzoek naar vleermuizen uitvoeren voor isolatieplannen. Alle bezoekers kregen een flyer met tips voor een diervriendelijke leefomgeving en richtlijnen voor isoleren zonder schade aan te richten; deze materialen zijn ook verspreid naar energieloketten om het bereik te vergroten.

Projectleider Joep Smits van IVN ziet veel animo en wil de safari’s in meer gemeenten herhalen. Als extra context: vleermuizen en veel gebouwbewonende soorten zijn wettelijk beschermd, waardoor rekening houden met hun aanwezigheid bij renovatie en isolatie niet alleen ecologisch maar vaak ook juridisch noodzakelijk is.