NU+ | Dag van de Arbeid bijna overal vrije dag, maar Nederlanders werken door
In dit artikel:
Op 1 mei, de Dag van de Arbeid, wordt wereldwijd gewerkt aan het vieren van arbeiders en hun rechten, maar in Nederland is deze dag nauwelijks een vrije dag en wordt de feestelijkheid beperkt gevierd. In tegenstelling tot landen als België, waar massaal wordt gedemonstreerd tegen pensioenhervormingen, en de Verenigde Staten, waar protesten plaatsvinden tegen de politieke invloed van rijke elites, blijft het in Nederland bij een enkele demonstratie van vakbond FNV in Amsterdam. De FNV organiseert een mars vanuit het Museumplein om aandacht te vragen voor de achteruitgang van de publieke sector, terwijl de aandeelhouders volgens campagnemanager Lieke Smits profiteren.
Een belangrijke reden voor de geringe aandacht in Nederland is de nabijheid van Koningsdag op 27 april, die traditioneel als feestdag wordt gevierd. Historicus Sjaak van der Velden wijst erop dat de Dag van de Arbeid hier al jarenlang niet als officiële vrije dag geldt, doordat men slechts enkele vrije dagen kent, zoals bij Pasen, Pinksteren en Kerst. Daarnaast is het enthousiasme voor de viering afgenomen sinds de verzuiling, toen bepaalde groepen, met name socialisten en vakbondsleden, nog trouw deelnamen aan de festiviteiten op 1 mei. Destijds, zo herinnert Van der Velden zich, gingen tienduizenden mensen de straat op.
De achtergrond van de Dag van de Arbeid gaat terug tot 1886, toen de Amerikaanse vakbeweging streed voor de invoering van de achturige werkdag, een strijd die internationaal navolging kreeg. Sindsdien is 1 mei vooral een moment geworden om de behaalde successen van de arbeidersklasse te vieren, zoals de veertigurige werkweek en betaalde vrije dagen. FNV-campagneleider Smits benadrukt dat deze dag ook een uiting is van solidariteit met werkenden en een herinnering aan hun inzet voor sociale verbeteringen. Volgens Van der Velden is de datum mede gekozen omdat veel arbeidscontracten dan vernieuwd worden en het de start van de zomer markeert, wat de populariteit van de datum versterkte.
FNV wil de Dag van de Arbeid in Nederland verder op de kaart zetten als feestdag en pleit voor een officiële vrije dag, zodat ook hier solidariteit en erkenning voor werkende mensen zichtbaar en tastbaar worden gemaakt, zoals dat internationaal gebruikelijk is.