Op 29 oktober is de keuze tussen een nachtmerrie en een mooie droom

maandag, 20 oktober 2025 (15:08) - Joop

In dit artikel:

Twee bijdragen op Joop — van Jan Bart Dieperink en Manuel Kneepkens — brachten de auteur tot een bittere nachtmerrie over de toekomst van Nederland. Kneepkens blikt terug op de nasleep van de moord op Pim Fortuyn en op recente producties zoals de achtdelige documentaire Pim Fortuyn - onhollands en de langverwachte biografie van Leonard Ornstein; volgens hem is de “nacht” na die moord nooit echt voorbij gegaan. Dieperink haalt nostalgisch herinneringen op aan de grootse zaterdagavondshows van Bob Rooyens met presentator Willem Ruis, programma’s die ooit een land bijeenbrachten.

De combinatie van die twee teksten zet de schrijver aan tot een dystopische voorstelling: sinds Fortuyn is een grote minderheid van kiezers structureel naar rechts opgeschoven, waardoor nativistische en intolerante opvattingen een steeds grotere invloed op het nationale debat hebben gekregen. Racistische denkbeelden worden in brede kring geaccepteerd en veel rechtse aanhangers vinden dat de volkswil boven de rechtsstaat hoort te staan — en claimen zelf die volkswil te vertegenwoordigen. In de verbeelding van de auteur leidt dat onder een mogelijk Wilders-geleid kabinet tot het wegvagen van publieke omroepen zoals de NPO en het opzetten van een massa-entertainment dat het gewenste, eenvormige Nederlandse plaatje verheerlijkt en wie daarvan afwijkt uitsluit.

Voor de auteur staat er op 29 oktober een cruciale keuze op het spel: richting ruimte en inclusie, of richting uitsluiting en onderdrukking. Hij waarschuwt dat dit de belangrijkste stembusgang uit ons leven kan worden.

Als aanvullende aanwijzingen noemt hij de serie The Man in the High Castle (als indringend voorbeeld van alternatieve geschiedenis) en benadrukt hij dat schandalen als het toeslagendossier en de gasaffaire in Groningen niet uit de publieke aandacht mogen verdwijnen. Tot slot bestempelt hij de PVV als een extreemrechtse partij en raadt hij de podcast Geheugenpaleis aan voor wie meer wil horen over verkiezingen en debatstrategieën.