Ontsnapte Nederland aan aanslag soevereinen of was het enkel filosoferen?
In dit artikel:
In Leeuwarden begint woensdag de eerste openbare stap in een zaak die moet uitwijzen of een kleine groep zelfverklaarde “soevereinen” daadwerkelijk een terroristische aanslag voorbereidde, of dat het bij bravoure en filosoferen bleef. Justitie verdenkt acht anti‑institutionele activisten, onder wie de Friese advocaat Arno van Kessel (62), van het bespreken van aanslagen, het bezit van wapens en van grondstoffen voor het gif ricine. Vijf van hen verschijnen woensdag bij de inleidende zitting.
De verdenkingen stammen uit gesprekken die zijn afgeluisterd en uit huiszoekingen na invallen in juni. In een opgenomen autorit op 6 mei — na een bijeenkomst van truckers — zouden verdachten hebben gesproken over “IRA‑tactieken”, autobommen en concrete doelwitten, waaronder de woning van Leeuwarder burgemeester Sybrand Buma en de NAVO‑top in Den Haag. Een van de verdachten, Ritske B., stond al langer onder toezicht; hij is verbonden aan stichting RechtOprecht.
Na de afgeluisterde gesprekken volgden op 11 juni invallen; daarbij werden onder meer vuurwapens, kogelvrije vesten, bivakmutsen, portofoons en castorbonen (de grondstof voor ricine) aangetroffen. Van Kessel werd die dag gearresteerd en mag sindsdien niet meer als advocaat optreden. Voorstanders van Van Kessel voerden in augustus in Vught demonstraties bij de gevangenis, waar hij vastzit op de terroristenafdeling.
De verdachten reageren verdeeld: enkelen noemen de gesprekken fantaseren of filosoferen, en wijzen naar elkaar; advocaten bestrijden dat hun cliënten politiek gewelddadig zijn of het begrip “soeverein” kennen. Van Kessel zelf zegt begrip te hebben voor zijn arrestatie gelet op wat er is opgevangen in de auto, maar ontkent dat hij concrete aanslagplannen had; hij geeft ook alternatieve verklaringen voor vondsten zoals bivakmutsen, portofoons en kogelvrije kleding.
De rechtbank moet nu beoordelen of er voldoende aanwijzingen zijn dat het bij een reëel voorbereidingsplan voor terrorisme ging — een beoordeling die van groot belang is voor de nationale veiligheid en voor de juridische definitie van wat strafbaar voorbereidend handelen bij politiek geweld inhoudt. Het proces kan ook meer licht werpen op de kleine maar veelzijdige groep Nederlandse “soevereinen”, die zich afzetten tegen staatsgezag en soms in botsing komen met justitie.