Onderzoekers vinden verband tussen glyfosaat en kanker bij proefdieren

woensdag, 11 juni 2025 (11:44) - Zembla

In dit artikel:

Een groot internationaal rattenonderzoek, uitgevoerd door Europese en Amerikaanse wetenschappers, toont een statistisch significant verband tussen glyfosaat, de werkzame stof in de onkruidverdelger Roundup, en verschillende vormen van kanker, waaronder leukemie, huid- en leverkanker. De studie, geleid door Daniele Mandrioli, testte drie concentraties glyfosaat en vond consistent meerdere tumoren, wat het bewijs versterkt dat de stof kankerverwekkend is. Naast pure glyfosaat werden ook pesticiden met glyfosaat onderzocht, waaronder een type Roundup dat in Europa wordt gebruikt.

Experts zoals toxicoloog Paul Scheepers en hoogleraar Ad Ragas van de Radboud Universiteit noemen de bevindingen baanbrekend en benadrukken dat de effecten al bij lage, voorheen als veilig beschouwde doseringen optreden. Vooral jonge ratten bleken kwetsbaar: veertig procent van de ratten met leukemie overleed al binnen het eerste levensjaar, wat volgens de onderzoekers vergelijkbaar is met kankerontwikkeling bij mensen vóór hun veertigste levensjaar. Dit roept extra zorgen op over blootstelling tijdens zwangerschap en vroege jeugd, perioden waarin glyfosaat blijkbaar een verhoogd risico op kanker veroorzaakt.

Hoewel mensen en ratten genetisch vergelijkbaar zijn, kan glyfosaat bij ratten mogelijk beter worden opgenomen, wat een kanttekening vormt bij de vertaling van resultaten naar mensen. Toch vinden de onderzoekers de lage dosis-effecten zorgwekkend, gezien de huidige regels die zulke concentraties als veilig beschouwen.

Glyfosaat is wereldwijd een van de meest gebruikte pesticiden en werd recentelijk door de EU opnieuw voor tien jaar toegelaten, mede dankzij een positieve beoordeling door de Nederlandse pesticide-autoriteit Ctgb, die de stof niet als kankerverwekkend bestempelt. Dit staat in contrast met het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) dat glyfosaat in 2015 als “waarschijnlijk kankerverwekkend” classificeerde. Wetenschappers roepen op tot een spoedige herbeoordeling van glyfosaat door Europese instanties vanwege het groeiende wetenschappelijke bewijs en de maatschappelijke impact, vooral voor kwetsbare groepen zoals zwangere vrouwen en jonge kinderen. Het Ctgb laat weten de studie te zullen bestuderen, maar een inhoudelijke reactie laat nog enkele weken op zich wachten.