Onderzoekers laten klimaatdoelstelling van 1,5 graden definitief varen
In dit artikel:
Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van Pierre Friedlingstein (Universiteit van Exeter) publiceert in het rapport "Global Carbon Budget 2025" dat de wereldwijde CO2-uitstoot dit jaar opnieuw zal toenemen — naar naar verwachting 38,1 miljard ton, circa 1,1% meer dan in 2024 (destijds geschat op 37,8 miljard ton). Als die trend doorzet, raakt het resterende CO2‑budget voor het behalen van de 1,5°C-doelstelling van Parijs vóór 2030 uitgeput.
Alle fossiele brandstoffen dragen bij aan de stijging: steenkool (+0,8%), olie (+1,0%) en aardgas (+1,3%). Regionaal verwacht het rapport onder meer een toename in de VS met 1,9%, in India met 1,4% en in China en de EU elk met 0,4%. Friedlingstein licht toe dat de aanhoudende uitstijging het onrealistisch maakt om de opwarming onder 1,5°C te houden.
De CO2-concentratie in de atmosfeer zal volgens de studie oplopen tot circa 425,7 ppm, na een record van 423,9 ppm in 2024 (WMO). Tegelijk signaleert het team positieve ontwikkelingen: tussen 2015 en 2024 wisten 35 landen hun uitstoot te verlagen terwijl hun economie groeide — onder meer veel Europese landen plus Australië, Israël, Nieuw-Zeeland, Zuid-Korea en Taiwan — wat laat zien dat klimaatmaatregelen en economische groei niet per se botsen.
Op het gebied van landgebruik is er ook vooruitgang: ontbossing nam af en de ontbossingscijfers in het Amazonegebied bereikten dit seizoen het laagste peil sinds 2014. Maar de verwoestende branden van 2024 illustreren de kwetsbaarheid van ecosystemen bij verdere opwarming. Een zorgwekkende ontwikkeling is verder dat natuurlijke CO2‑opslag door land- en oceaansystemen afneemt: tussen 2015 en 2024 daalde de opnamecapaciteit van terrestrische ecosystemen met ongeveer 25% en die van de oceanen met circa 7,9%. Wetenschappers rekenen dat het verminderd vermogen van deze natuurlijke opslagplaatsen sinds 1960 ook een substantieel deel — ruwweg 8% — van de toename van atmosferische CO2 verklaart.
Kortom: hoewel er lokale successen zijn en ontbossing deels teruggedrongen wordt, wegen die verbeteringen niet op tegen de mondiale stijging van fossiele CO2‑emissies en het afnemende vermogen van natuurgebieden en oceanen om CO2 op te nemen. De groep waarschuwt dat zonder snelle, ingrijpende emissiereducties de 1,5°C‑grens buiten bereik raakt.