Ondernemer Auke (57) in Tynaarlo vreest dat hij werkende statushouders kwijtraakt. 'Het zijn geen potplanten die je steeds kunt verplaatsen'
In dit artikel:
Ondernemer Auke Tel (57) uit Tynaarlo is boos en gefrustreerd over het Nederlandse opvangsysteem omdat goed functionerende medewerkers plots een brief van het COA krijgen dat ze moeten verhuizen naar een andere gemeente. Tel runt meerdere bedrijven in Drenthe en Groningen waar hij onder meer ‘refurbished’ computers laat klaarmaken en bewust statushouders in dienst neemt. Recent kreeg één werknemer voor de derde keer in anderhalve maand te horen dat hij weg moest; Tels LinkedIn-post hierover bereikte ruim 90.000 mensen.
Concrete voorbeelden illustreren het probleem. Mustafa Shamama (30) uit Latakia werkt sinds maart 2024 als orderpicker bij Tels bedrijf Complies, heeft een heftruckcertificaat en wil blijven werken, Nederlands leren en zijn vrouw overhalen. Kort nadat hij een verblijfsvergunning kreeg, kreeg hij echter van het COA te horen dat hij naar Opsterland (Friesland) moet verhuizen. Ook zijn neef Mohamed kreeg een verhuisbevel naar Lochem; na bezwaar is die verhuizing tijdelijk tegengehouden. Een derde werknemer uit Tynaarlo is inmiddels naar Den Haag verplaatst; een van hen bleek slachtoffer van mensenhandel en valt onder een andere organisatie.
De aanleiding ligt in de manier waarop statushouders toegewezen worden aan gemeenten: zodra iemand een verblijfsvergunning krijgt koppelt het COA die persoon aan een gemeente op basis van landelijke taakstellingen. Veel opvanglocaties zijn tijdelijk en ver van de uiteindelijke woonplaats, waardoor verplaatsingen vaak voorkomen. Volgens Tel ondermijnen die verhuizingen arbeidsparticipatie en integratie: werk, ritme en sociale verbindingen raken verloren, werkgevers durven minder te investeren en de mentale gezondheid van nieuwkomers lijdt eronder.
Onderzoeker Jaco Dagevos (SCP / EUR) ziet hetzelfde patroon. Hij wijst op de ontwrichtende effecten van verhuisbevelen voor asielzoekers en de circa 30.000–40.000 statushouders die nog in opvangplaatsen verblijven. Dagevos pleit ervoor mensen zoveel mogelijk in de gemeente op te vangen waar ze uiteindelijk blijven wonen en het aantal verhuizingen te beperken — een doelstelling die ook terugkomt in de beoogde spreidingswet.
Kortere feitencheck: asielzoekers mogen na zes maanden werken (voor kansrijke asielzoekers wordt de termijn vanaf juni 2026 verkort naar drie maanden). Statushouders mogen zonder beperkingen werken, maar wonen vaak nog tijdelijk in azc’s tot een gemeente hen huisvest.
Het COA reageert niet op individuele gevallen maar erkent dat verhuizingen deelname aan de samenleving bemoeilijken en zegt te streven naar meer vaste opvangplekken en eerlijke spreiding. In de huidige situatie kan het COA echter niet garanderen dat verhuizingen altijd worden voorkomen.
Tel roept op meer rekening te houden met mensen en werkgevers: wie nu al inzet op integratie en arbeidsparticipatie verliest medewerkers door de structuur van het systeem. Volgens hem heeft Nederland juist nieuwe inwoners hard nodig vanwege vergrijzing en arbeidsmarktvraag.