Onderhandelingen tussen Hamas en Israël beginnen: dit zijn de vijf hete hangijzers

maandag, 6 oktober 2025 (17:31) - Het Parool

In dit artikel:

In Caïro onderhandelen Israël en Hamas onder Egyptische bemiddeling over de eerste fase van het twintig punten tellende vredesplan van Donald Trump. De gesprekken krijgen extra gewicht omdat Egypte al vaak als onderhandelingspodium fungeerde, maar de verwachtingen zijn nu hoger dan ooit. Vijf hete hangijzers bepalen de agenda.

1) Staakt‑het‑vuren tijdens vrijlatingen: Trump eist dat alle militaire acties — lucht- en artilleriebombardementen inbegrepen — worden opgeschort zolang gijzelaars vrijkomen. Na Hamas’ reactie riep Trump op tot wapenstilstand; Israël schakelde daarna over op voornamelijk defensieve operaties en pauzeerde de inname van Gaza‑stad, al waarschuwt minister van Defensie Yisrael Katz dat de operatie weer kan doorgaan als gijzelaars niet vrijgelaten worden.

2) Onmiddellijke vrijlating van 48 Israëlische gijzelaars: Volgens Trumps schema zouden deze binnen 72 uur vrij moeten zijn. Hamas zegt bereid te zijn tot volledige vrijlating, maar kan niet aan het tijdspad voldoen en heeft mogelijk een gefaseerde aanpak nodig — mede omdat enkele vermisten nog gelokaliseerd moeten worden en omdat Islamitische Jihad betrokken is. Israël rekent dat van de 48 nog ongeveer twintig in leven zijn; premier Netanyahu eist één ronde terugkeer.

3) Grootse gevangenenruil: In ruil voor gijzelaars zou Israël honderden Palestijnse gevangenen vrijlaten — onder wie volgens het plan zo’n 250 levenslanggestraften en ongeveer 1.700 Gazanen die sinds het begin van de oorlog zijn opgepakt — plus lichamen (in het plan: vijftien Gazaanse lichamen per teruggevonden dode gijzelaar). Die massale vrijlating stuit op verzet binnen Israël, vooral bij ultrarechtse ministers die dit als onveilig beschouwen en druk kunnen zetten op Netanyahu.

4) Terugtrekking en veiligheidsperimeter: Trump spreekt van een geleidelijke Israëlische terugtrekking en het behoud van een veiligheidszone totdat Gaza volgens internationale partijen veilig is. Eerdere voorstellen voorzagen in troepen terug naar een grensbuffer, maar Trump’s lijnen zouden Israëlische posities dieper in Gaza kunnen legitimeren — een struikelblok voor Hamas, dat volledige bezetting wil beëindigen.

5) De toekomst van Hamas en ontwapening: Het plan impliceert dat gewapende Hamas‑structuren verdwijnen; leden die zich ontwapenen en kiezen voor vreedzaam samenleven krijgen gratie, wie Gaza wil verlaten krijgt veilige doorgang. De internationale gemeenschap heeft weinig bezwaar tegen een marginalisering van Hamas, maar de organisatie wil meepraten over Gaza’s toekomst en lijkt niet zonder meer bereid zichzelf uit te wissen.

Kortom: de onderhandelingen in Caïro draaien om een tijdelijk staakt‑het‑vuren gekoppeld aan gijzelaars, een omvangrijke gevangenenruil, de precieze militaire terugtrekking en de positie van Hamas daarna. Politieke druk binnen Israël, de betrokkenheid van andere gewapende groepen en praktische onduidelijkheden over tijdschema’s en verificatie maken de afspraken gevoelig en complex.