Ondanks stemmenverlies trekt de VVD opnieuw de macht naar zich toe
In dit artikel:
De auteur betoogt dat de huidige formatie in Den Haag geen nieuw politiek verschijnsel is, maar een herhaling van een beproefd VVD-draaiboek: de partij dwingt een smalle agenda — met immigratie centraal — af om zichzelf onmisbaar te maken. Daardoor zou Nederland op weg zijn naar een "kabinet-Jetten I": een kabinet dat vanaf het begin op één thema vastligt en daarmee in feite een doorstart is van het vroegere, mislukte kabinet.
Rob Jetten verschijnt volgens het stuk niet als autonoom leider maar als uitvoerder; de echte regie ligt bij VVD-leider Dylan Yeşilgöz. Ondanks verkiezingsverlies bepaalt Yeşilgöz wie mag meedoen en tegen welke prijs, waardoor klein-rechtse spelers zoals JA21 buitenproportioneel veel invloed verwerven. Door links vooraf uit te sluiten speelt de VVD kleinere partijen vrij om politiek richting te geven die anders geen meerderheid had — en opent daarmee bewust de deur naar extreemrechtse invloeden.
D66, ooit gepresenteerd als progressieve en pro-Europa partij, loopt volgens de columnist opnieuw tegen hetzelfde lot aan: meewerken aan een centrumrechts kabinet dat VVD-retoriek en de kaders van het vorige faalkabinet voortzet. GroenLinks en PvdA worden buiten de formatie gehouden maar kunnen later wel bijdragen aan meerderheden, wat leidt tot veel verantwoordelijkheid zonder echte beslissingsmacht.
Op inhoudelijk terrein waarschuwt het artikel dat voorgestelde maatregelen zoals grenscontroles weinig effectief zijn en eerder bestuurlijke chaos, juridische problemen en polarisatie veroorzaken—ervaringen van het vorige extreemrechtse experiment. De schrijver vergelijkt de situatie met eerdere gevallen van leiderschap zonder eigen gezag en ziet een patroon van machtspolitiek waarbij blokkeren wordt beloond en verantwoordelijkheid wordt afgewenteld.
De centrale vraag luidt niet of het kabinet stabiel zal zijn, maar hoe lang het duurt voordat het weer misgaat — en wie uiteindelijk de rekening betaalt. De waarschuwing is dat de VVD, ook na verlies, haar invloed consolideert ten koste van democratische verhoudingen en bestuurlijke effectiviteit.