Omstreden instelling voor gesloten jeugdzorg wordt weer een jeugdgevangenis

In dit artikel:

De gesloten jeugdzorginstelling in Harreveld wordt omgevormd tot jeugdgevangenis. Demissionair minister Van Weel maakte bekend dat binnen uiterlijk twee jaar zeventig cellen klaar moeten zijn voor minderjarigen die zijn veroordeeld. De maatregel is bedoeld om het nijpende tekort aan detentieplaatsen voor jongeren aan te pakken.

De herbestemming volgt op jarenlange kritiek op de locatie, die jongeren van 12 tot 18 jaar met zeer complexe psychiatrische problemen huisvestte onder de strengste vorm van jeugdzorg (alleen mogelijk met een machtiging van de kinderrechter). De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd plaatste Harreveld vorig jaar onder verscherpt toezicht wegens tekortkomingen in de kwaliteit van de zorg; een vergelijkbare instelling in Zetten kreeg eveneens negatieve beoordelingen. In oktober stopten beide locaties met de afdelingen Zeer Intensieve Kortdurende Observatie en Stabilisatie (Zikos).

De inspectiebezoeken waren mede ingegeven door een zwartboek van ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass, die met zo’n vijftig voormalige bewoners sprak. Zij rapporteerden extreem isolement — vaak meer dan twintig uur per dag alleen — het routinematig vastpakken van jongeren en het moeten “terugverdienen” van persoonlijke spullen; de sfeer werd door hen als kil en traumatiserend beschreven. Bhugwandass, zelf oud-bewoner en jarenlang pleitbezorger voor hervorming, reageerde positief op de sluiting van de gesloten jeugdzorg in Harreveld en steunt de omvorming tot gevangenis. Zijn eerdere conclusie: "Van opsluiting word je helemaal niet beter."

De beslissing lost het directe detentieprobleem op, maar roept tegelijk vragen op over waar jongeren met acute en complexe psychiatrische hulpvragen in de toekomst passende, veilige behandeling zullen krijgen.