Omstreden gasproject in Mozambique herstart met Nederlandse rol

In dit artikel:

In het noorden van Mozambique wil TotalEnergies een groot lng‑project bij Palma nieuw leven inblazen: een installatie van ongeveer 20 miljard dollar die vanaf 2029 naar verwachting 13 miljoen ton vloeibaar gas per jaar moet leveren. Het project lag vier jaar stil nadat jihadistische aanvallen, waarbij onder meer werknemers en burgers omkwamen (naar schatting minstens 1.500 doden), de regio ontwrichtten.

Ondanks de stilstand voerde de Nederlandse baggeraar Van Oord voorbereidende werkzaamheden uit voor Total. Die werkzaamheden werden gedekt door een Nederlandse exportkredietverzekering via Atradius; de staat zou bij een claim voor meer dan een miljard euro garant kunnen staan. Een deel van de overheidsdekking is tijdelijk gepauzeerd vanwege de onveiligheid, maar de zogenaamde exporteurspolis die Van Oord beschermt bleef actief omdat het bedrijf volgens het ministerie aan de voorwaarden voldeed. Minister Heinen liet vorig jaar een onafhankelijk onderzoek uitvoeren dat gebruikt wordt bij een herbeoordeling van de verzekering.

De herstart is omstreden: in Frankrijk loopt een strafrechtelijk onderzoek tegen TotalEnergies en slachtoffers hebben het concern aangeklaagd wegens nalatigheid tijdens de aanvallen. In Mozambique wordt onderzocht of militairen na de aanval burgers hebben gemarteld of gedood. Ook milieuorganisaties signaleren schade: satellietanalyse zou aantonen dat Van Oord koraalriffen heeft aangetast tijdens het baggeren.

Hulporganisaties en analyses wijzen op aanhoudend geweld en grote ontheemding — Artsen zonder Grenzen meldt sinds februari circa 50.000 vluchtelingen; Acled registreerde de afgelopen acht jaar meer dan 6.000 doden in de provincie. De affaire schetst een botsing tussen economische belangen, veiligheidsrisico’s, mensenrechten en natuurbescherming, terwijl parlementariërs zich verrast voelen over de informatievoorziening door de regering.