Of het erg is dat er NPO-programma's verdwijnen? Ik twijfel

In dit artikel:

De schrijver uit zijn ongerustheid over de ingrijpende bezuinigingen op de Nederlandse publieke omroep (NPO) die leiden tot het schrappen van langlopende programma’s en het vertrek van makers. Titelvoorbeelden die verdwijnen zijn onder meer Kassa, Zomergasten en andere bekende producties van omroepen als VPRO en EO; laatstgenoemde schrapt ook alle documentaires en fictie, terwijl De Joodse Raad nog recent een Zilveren Nipkowschijf kreeg. Binnen de VPRO zouden veel creatieve krachten via een vrijwillige vertrekregeling weggaan, vlak voor het honderdjarig jubileum van de omroepengroep volgend jaar.

De bezuiniging van 156 miljoen euro per jaar wordt geplaatst in nationaal perspectief: het is een kleinschalige correctie op de totale rijksbegroting, maar voor makers en programma’s een ingrijpende klap. De auteur wijst ook naar de politieke context—een rechts kabinet dat volgens hem NPO-wrok koestert—en stelt retorisch of beoogd premier Rob Jetten hier niets aan kan doen.

Tegelijk erkent hij dat kijkers vaak “met de afstandsbediening stemmen”: veel culturele programma’s trekken relatief weinig publiek. Hij vergelijkt Kassa en Radar: Kassa is empathischer en minder fel dan concurrent Radar, wat deels verklarend is voor de aantrekkingskracht en het kijkersgedrag. Zomergasten wordt genoemd als een uniek, decennialang platform voor diepgang dat ondanks bescheiden kijkersaantallen van grote culturele waarde is.

Het verlies is volgens de auteur niet alleen verlies van afzonderlijke titels, maar ook van institutionele pluriformiteit en creatieve capaciteit — een mogelijke brain‑drain die de onderscheidende kracht van publieke omroepen op lange termijn ondermijnt. Waar commerciële partijen nostalgische formats kunnen oppikken, ligt dat bij de publieke omroep veel moeilijker: weg is vaak écht weg.