Oekraïne probeert spoor als levensader overeind te houden, ondanks aanvallen
In dit artikel:
Op station Lozova in Oost-Oekraïne schrikt iedereen op zodra het luchtalarm via de luidsprekers klinkt: reizigers en spoorpersoneel moeten meteen het perron verlaten en in de kelder schuilen. De voorzorg is begrijpelijk; afgelopen zomer hebben Russische kamikazedrones een groot deel van het neoklassieke stationsgebouw zwaar beschadigd. Stationsdirecteur Nina Zabjela toont de tientallen inslagen van de aanval en zegt dat het een wonder is dat er geen doden vielen.
Treinen rijden nog wel, maar de sporen zijn al lang een rechtstreeks doelwit in de oorlog. Dit jaar zijn de aantallen aanvallen fors toegenomen: de nationale spoorwegmaatschappij Oekrzaliznitsja registreerde van augustus tot oktober 300 aanvallen, tegen 217 in dezelfde periode vorig jaar. In totaal werden de afgelopen jaren ongeveer 4.200 aanslagen op spoorinfrastructuur gemeld en raakten 40 stations beschadigd of verwoest. Recent leed ook een belangrijk knooppunt ten zuiden van Kyiv zware schade.
Voor Oekraïne hebben de spoorwegen een buitengewoon strategische betekenis: ze zijn levensader voor graanexport, personenvervoer en de aanvoer van westerse wapens en materieel. Daarom ziet Kyiv de intensivering van luchtaanvallen als een poging van Moskou om de uithoudings‑ en onderhandelingspositie van Oekraïne te verzwakken, mogelijk om concessies af te dwingen in lopende gesprekken over een bestand.
Praktisch betekent dat dagelijkse hinder: herstelwerkzaamheden in Lozova moeten vaak worden stilgelegd zodra het alarm afgaat, en aanvallen op energie-infrastructuur leiden tot stroomuitval die dienstregelingen verder ontregelt. Routes zijn ook ingekort: treinen rijden niet meer tot Kramatorsk aan de frontlijn, maar stoppen bij Barvinkove; reizigers en militairen zetten daarna de laatste kilometers per bus of per wagen voort.
Ondanks het gevaar blijven veel Oekraïners de trein gebruiken als het moet. Op het perron in Lozova wisselen families en soldaten emotionele begroetingen uit zodra treinen arriveren. Zoals een jonge reiziger zegt: “Dat is wonen in Oekraïne ook” — een nuchtere samenvatting van het dagelijks leven onder voortdurende dreiging.