Oekraïne eist 43 miljard dollar van Rusland vanwege klimaatschade

In dit artikel:

In Belém tijdens de klimaattop (COP30) maakte Oekraïne bekend dat het Rusland aansprakelijk stelt voor 43 miljard dollar aan klimaatschade die sinds de invasie is ontstaan. Viceminister Pavlo Kartashov presenteerde de eis dinsdag en stelde dat de oorlog niet alleen menselijk en materieel leed veroorzaakt, maar ook grote klimaat- en milieuschade. Het is naar verluidt de eerste keer dat een staat herstelbetalingen eist specifiek voor klimaatveroorzaakte oorlogsschade.

De claim is gebaseerd op onderzoek van het onafhankelijke team Initiative on Greenhouse Gas Accounting of War, waarvan de Nederlandse klimaatwetenschapper Lennard de Klerk hoofdauteur is. Hun nieuwste update berekent dat de oorlog in drie jaar bijna 237 miljoen ton CO2-uitstoot heeft opgeleverd, wat is omgezet in een kostenraming van 43 miljard dollar. Belangrijke bronnen van die emissies zijn het brandstofgebruik van beide legers, bosbranden door gevechten en de toekomstige uitstoot verbonden aan grootschalige wederopbouw van steden en infrastructuur.

De juridische en politieke onderbouwing krijgt steun van recente ontwikkelingen: het Internationaal Gerechtshof benadrukte in juli dat landen hun klimaatverplichtingen moeten nakomen, en de VN nam in 2022 een resolutie aan waarin staat dat Rusland moet compenseren voor oorlogsschade in Oekraïne. Oekraïne wil herstel zo duurzaam mogelijk laten verlopen — er is een wet voor duurzaam herstel en het land sluit zich aan bij EU-klimaatbeleid — en nodigt bovendien kwetsbare landen uit om mee te praten over de benodigde compensatie en de internationale afhandeling daarvan.