O, die heerlijke geur van Magic Girl, als de morellenjam van mijn Zeeuwse oma. Leve de kunstmatige aroma's
In dit artikel:
Als kind raakte de schrijfster verslingerd aan de kersengeur van een kinderproduct: in 1989 kreeg ze de ‘Cherry Kiss’ parfum/shampoo uit de Magic Girl-lijn van Beiersdorf. De geur wekte niet alleen herinneringen aan jam en amandel, maar ook het ongrijpbare gevoel van volwassenheid dat synthetische aroma’s kunnen oproepen. Die persoonlijke herinnering vormt de aanzet tot een bredere blik op hoe vruchtensmaak tegenwoordig tot stand komt.
Veel “kersen” of andere fruitaroma’s komen niet van echte vruchten maar uit laboratoria. Smaak en geur zijn complexe mengsels van vluchtige moleculen — zuren, alcoholen, esters, aldehyden — die door chemici al in de negentiende eeuw synthetisch werden nagemaakt. Voorbeelden zijn coumarine (de tonkaboongeur) en vanilline, dat industriëel uit houtpulp of aardolie wordt verkregen. Sindsdien is de aromabranche uitgegroeid tot een miljardenbusiness die duizenden varianten van één fruitsoort kan produceren: tientallen vanilles, honderden aardbei-aroma’s, tientallen kersenaroma’s met namen van kostbare rassen die er soms niets mee te maken hebben.
Een bezoek aan een snoepfabriek illustreert dit: in een koelcel liggen talloze geurstoffen opgeslagen, met nuances die per land ook verschillen — wat in Scandinavië voor aardbeiensmaak bubblegumachtig kan doen klinken. “Natuurlijk aroma” op een etiket betekent niet per se dat het van het genoemde fruit afkomstig is; het duidt slechts op een niet-chemisch-synthetisch productiepad, vaak via andere natuurlijke bronnen of biotechnologie (bijv. gisten).
De auteur betreurt tegelijk dat supermarkten steeds minder echte fruitvariëteiten verkopen, terwijl fabrikanten uit een enorme digitale voorraad aan aroma’s kunnen putten. Dat verklaart deels waarom bewerkte producten vaak aantrekkelijker smaken dan vers fruit. Een zomerwandeltocht door een Tsjechisch bos, vol wilde frambozen met intense smaak, wordt ironisch getrokken naar moderne consumptie: zelfs die echte smaak doet de dochter denken aan een lipgloss met Skittles-smaak.
Afsluitend: de schrijver neemt genoegen met het besef dat je soms liever kersen koopt die naar synthetische Cherry Kiss ruiken dan dat je de beperkte, commerciële fruitkeuze moet slikken — een kleine kritiek op de voedselindustrie en haar macht over onze smaakvoorkeuren.