NU+ | Zij werken in een stembureau: 'Om vechters voor democratie te bedanken'

In dit artikel:

Bij de Tweede Kamerverkiezingen zetten ook dit jaar weer vrijwilligers zich vaak tot diep in de nacht in als stembureaulid of teller om het stemmen eerlijk te laten verlopen. Er zijn twee hoofdtaken: medewerkers aan het stembureau controleren vooral identiteit en zien toe op het inleveren van het stembiljet; na 21.00 uur helpen tellers bij het tellen van de stemmen en maken zij het proces-verbaal op.

Eulalia Fernández (49) is sinds de coronaperiode bij elke verkiezing actief in Lelystad en werkt daar als plaatsvervangend voorzitter. Ze zorgt voor het verloop van de dag en stelt het officiële proces-verbaal op met de stemresultaten. Haar motivatie komt voort uit persoonlijke geschiedenis: geboren in Spanje, maakte ze als kind de laatste jaren van Franco’s dictatuur en de couppoging van 1981 mee. Meerdere familieleden zaten in het verzet; door op het stembureau te helpen eert zij hun inzet voor democratie. Ook haar kinderen zijn politiek betrokken: één neemt deel aan demonstraties, een ander werkt als teller.

Sujata Kanhai (25) staat opnieuw op het stembureau in de aula van de TU Delft. Sinds haar achttiende neemt ze bij elke verkiezing deel, begonnen als teller in Alphen aan den Rijn. Ze waardeert het werk als een laagdrempelige manier om bij te dragen aan democratie en is van jongs af aan gefascineerd door politiek, mede door open gesprekken thuis over stemmen. Op universitair locaties kan het druk worden — Kanhai heeft vaker nachten gehad waarop ze pas rond 3.00 uur weg kon na het tellen. Dit jaar voelt de verkiezingsstrijd volgens haar minder spannend, mogelijk door het aantal peilingen en de onvoorspelbare uitslag van de vorige keer, toen de PVV 37 zetels haalde. Ze heeft dit jaar ook familieleden weten over te halen om te helpen.

Kort samengevat: vrijwilligerswerk op stembureaus is essentieel voor de integriteit van verkiezingen en trekt mensen met uiteenlopende, vaak persoonlijke motieven — van familieverleden die voor vrijheid streden tot jonge idealisten die op kleine schaal aan de democratie willen bijdragen.